بررسی فن آوری مغناطیسی آب روی گرفتگی قطره چکان ها در روش آبیاری قطره ای

آبیاری قطره ای به عنوان یکی از روش های پیشرفته در جهت ارتقا بهره وری آب محسوب می شود، بطوریکه این روش به تدریج در حال جایگزینی با دیگر روش های سنتی آبیاری بخصوص در مناطق خشک و نیمه خشک جهان است. گرفتگی قطره چکان ها یکی از مشکلات اصلی پیشرفت سامانه های آبیاری قطره ای محسوب می شود. در این پژوهش به بررسی گرفتگی قطره چکان ها تحت تاثیر آب مغناطیسی و اسیدی در شرایط سطوح مختلف شوری پرداخته شده است. به همبن دلیل پژوهش به بررسی گرفتگی در قطره چکانها در روش آبیاری قطره ای با استفاده از فن آوری مغناطیسی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان در سال ‮‭1390‬ به اجرا در آمده است. نوع آزمایش کرت های یکبار خرد شده در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار بود. سه تیمار مختلف مدیریت برای رفع گرفتگی قطره چکان ها شامل آب مغناطیسی ‭(M)‬، آب معمولی یا غیر مغناطیسی ‭(N) ‬و اضافه کردن اسید ‭(A) ‬برای حفظ ‭PH ‬آب در حد 6 به عنوان عامل اصلی به همراه سه سطح شوری شامل آب معمولی ‭(S‬1)، آب با شوری های 7 ‭(S‬2) و ‮‭14‬ ‭(S‬3) دسی زیمنس بر متر به عنوان عامل فرعی بودند. برای ارزیابی سیستم در گرفتگی قطره چکان ها با استفاده از اندازه گیری های مورد نیاز، دبی و تغییرات آن، راندمان پخش، ضریب یکنواختی، ضریب تغییرات ساخت، شاخص لانژیلر و همچنین تغییرات املاح آب آبیاری در تیمارهای مختلف برآورد و مورد تحلیل قرار گرفتند. قطره چکانها از نوع نتافیم بصورت درون خط با دبی اسمی 4 لیتر در ساعت و از نوع خود تنظیم شونده بودند. بطورکلی نتایج و تحلیل آماری نشان داده است که دستگاه مغناطیس کننده آب که در این پژوهش مورد ارزیابی قرار گرفته است ، در شرایطی که آب شور و غیرشور باشد، مزیت نسبی بالاتری نسبت به آب غیرمغناطیس ندارد. در اکثر شاخص های مورد ارزیابی، تیمار اسیدی با دو تیمار آب مغناطیسی و غیرمغناطیسی دارای اختلاف معنی داری با عدم ارجحیت تیمار اسیدی نشان داد. گرفتگی قطره چکان ها با زمان و همچنین افزایش میزان شوری آب آبیاری بیشتر شده است، بطوریکه بیشترین اختلاف مشاهده شده در بین تیمارها، در آخرین آبیاری اتفاق افتاد. تیمار آب مغناطیسی در میزان یون های موجود در آب آبیاری تغییرات قابل توجه ای ایجاد نکرده، ولی اضافه کردن اسید موجب شده است تا شیب افزایشی مقدار املاح در خروجی قطره چکان ها نسبت به دو تیمار دیگر کاهش یابد و در نتیجه املاح بیشتری در داخل لوله باقی مانده و پتانسیل رسوب را افزایش داده است. واژهای کلیدی : آب مغناطیسی، آبیاری قطرهای، شوری، گرفتگی قطره چکان ها