بررسی و شناسایی وضعیت کمی و کیفی منابع آب در زیر حوزه هنام

در راستای بهره برداری مناسب از منابع آب و خاک و نیل به بهبود بهره وری آب در بخش کشاورزی، ارایه بسته های مدیریتی بر اساس عوامل خاکی- آبی و توصیه های مدیریتی مناسب حایز اهمیت می باشد. در این ارتباط شناسایی کمی و کیفی منابع آب حوزه هنام این امکان را فراهم می آورد تا ضمن تعیین نیاز آبی گیاه بتوان مدیریت مناسبی را نیز بمنظور ارتقا بهره وری آب انجام داد. حوزه هنام دارای منابع آب سطحی و زیرزمینی بوده که بمنظور مقاصد کشاورزی و سایر مصارف از آن بهره برداری می گردد. چهار چشمه اصلی(سراب هنام) در محدوده مورد مطالعه وجود دارد که عمده منابع آب سطحی این حوزه(محدوده مورد مطالعه) را تشکیل می دهد. همچنین چشمه های دایمی و چاه های فعال نیز در محدوده مورد مطالعه وجود داشته که با اندازه گیری مستقیم، دبی آن ها مشخص شده است. از طرف دیگر تغییرات کیفی آب از نظر شوری در مسیر رودخانه هنام با نمونه برداری از آب در چند مقطع اندازه گیری شده است. بر اساس مشاهدات، بررسیها و اندازه گیریهای میدانی انجام شده در سال 1396، تعداد 4 چشمه اصلی(با آبدهی زیاد) در هنام وجود دارد که بخش عمده آب این حوزه مربوط به این چشمه ها می باشد. تعداد 4 کانال اصلی از سراب هنام منشعب شده که با توجه به سرعت و سطح مقطع جریان آب در کانالها، دبی کانالهای اصلی منشعب شده از سراب هنام در هشت نوبت اندازه گیری گردید(از مرداد تا اواخرآذرماه 96). متوسط مجموع کل دبی آب خروجی از کانالهای سراب هنام حدود 310 لیتر بر ثانیه برآورد گردید. متوسط سالیانه کل حجم آب خروجی از کانالهای اصلی هنام(سراب هنام) حدود 8/9 میلیون متر مکعب برآورد می شود. حدود 11 چشمه فرعی در این منطقه وجود دارد که دبی غالب آنها در محدوده بین 2 تا 20 لیتر بر ثانیه در تغییر است(در فاصله زمانی مهر تا آذر 96). در محدوده مورد مطالعه از حوزه هنام به تعداد 5 چاه فعال وجود داشته که محدوده تغییرات دبی آنها بین 8 تا 20 لیتر بر ثانیه می باشد. سالانه بطور متوسط حدود 5/0 میلیون متر مکعب آب از منابع آب زیرزمینی برای مقاصدکشاورزی در این منطقه استفاده می شود. حجم آب خروجی از زیرحوضه هنام درمحدوده زیرطاق در طول چهار ماه(شهریور تا آذرماه 1396) و در شش نوبت اندازه گیری گردید. تغییرات دبی خروجی از محدوده مورد مطالعه از 140 تا 165 لیتر در ثانیه و با میانگین حدود 150 لیتر بر ثانیه در بازه مورد نظر در تغییر بوده است. کیفیت آب هنام از نظر شوری و نسبت جذبی سدیم مناسب و محدودیتی نداشته و می تواند برای غالب گیاهان مورد مصرف واقع شود. بر اساس طبقه بندی ویلکوکس این آب در کلاسC2-S1 قرار داشته و مصرف این آب محدودیتی از نظر شوری برای گیاه ندارد.واژه های کلیدی: طبقه بندی، کیفیت آب، منابع آب، هنام.