بررسی تاثیر عوامل باکتریایی آنتاگونیست در کنترل بیماری سوختگی غلاف برنج در استان مازندران

بیماری سوختگی غلاف برگ برنج (شیت بلایت) ناشی از قارچRhizoctonia solani AG1- IA مهمترین بیماری برنج روی ارقام پرمحصول در اکثر مناطق کشت برنج دنیا از جمله شمال ایران می باشد. تحقیق حاضر به منظور شناسایی موثرترین جدایه های آنتاگونیست و القا کننده مقاومت به منظور کنترل زیستی بیماری انجام شد. بدین منظور نمونه برداری وسیعی از مزارع شالیکاری استان مازندران، از روی ارقام محلی و پرمحصول برنج صورت گرفت. قسمتهای مختلفی از گیاه (ریشه، برگ، ساقه، غلاف و بذر) و همچنین سختینه قارچ جمع آوری و پس از جدا و خالص سازی، 293 جدایه Pseudomonas و 55 جدایهBacillus ، شناسایی شدند. آزمون آنتی بیوزیس (کشت متقابل) به منظور غربالگری اولیه جدایه ها انجام شد و 61 جدایه Pseudomonas spp. بر اساس آزمون تولید آنتی بیوتیک، مواد فرار، عصاره ضد قارچی در چهار گروه آنتاگونیست قوی، متوسط و ضعیف قرار گرفتند. 10 جدایه Bacillus spp. نیز بر اساس آزمون کشت متقابل انتخاب و در آزمون مزرعه ای مورد استفاده قرار گرفتند. آزمون های فیزیولوژیکی، بیوشیمیایی و آنزیمی برای جدایه های Pseudomonas انجام و گونه های Pseudomonas fluorescens،P. aeruginosa وPseudomonas sp. شناسایی شدند. توان آنتاگونیستی و القا کنندگی جدایه ها در کنترل بیماری سوختگی غلاف برگ در مرحله آبستنی (Booting)در گلخانه و مزرعه مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت جدایه هایPseudomonas با شماره های 275، 3، 128، 240، 287 به عنوان جدایه هایی با توان آنتاگونیستی بالا و جدایه 243 به عنوان القا کننده مقاومت، در شرایط گلخانه، بیماری را به میزان 20 تا 26/54 درصد در مقایسه با شاهد کنترل نمودند. جدایه های 292، 3، 194 و 45 از جنس Pseudomonas spp. و جدایه های 1 و 61 با توان آنتاگونیستی بالا از جنس Bacillus spp. در شرایط مزرعه و در مرحله آبستنی، بیماری را به ترتیب به میزان 45/32 تا 40/39 درصد و 08/32 تا 87/40 درصد در مقایسه با شاهد کنترل نمودند. کنترل بیماری توسط قارچکش پروپیکونازول (تیلت) در شرایط مزرعه 57/69 درصد و در شرایط گلخانه 34/76 درصد بود. لغات کلیدی: باکتری آنتاگونیست،Pseudomonas ،Bacillus ، بیماری سوختگی غلاف برگ، کنترل زیستی، برنج