اثر محتوای رطوبت شلتوک، نوع بسته بندی و هالوژناسیون بر قابلیت انبارمانی بذر گوهر

هالوژناسیون، کاهش رطوبت بذر و بسته بندی مناسب از جمله روشهای کاربردی است که می تواند نقش موثری در حفظ حیات بذر طی دوره انبارمانی داشته باشد. به منظور دستیابی به روش مطلوب نگهداری بذرگوهر این تحقیق بر اساس آزمایش فاکتوریل بر پایه بلوک های کامل تصادفی به اجرا در آمد. فاکتورها در این تحقیق شامل نوع بسته بندی در دو سطح (بسته بندی تک لایه (گونی متداول) و بسته بندی دو لایه (گونی متداول و کیسه پلی اتیلن))، هالوژناسیون بذر در چهار سطح ( صفر، ،‮‭6 3‬ و 9 گرم به ازای هر کیلو گرم بذر)، رطوبت شلتوک (برپایه تر) در سه سطح (بدون خشک کردن (‮‭17/7‬-%،‮‭17‬ رطوبت، ‮‭12‬-%‮‭11‬ و ‮‭10‬-%9) و مدت زمان انبارمانی در سه سطح (بدون انبارمانی، 6 ماه و یکسال پس از انبارمانی) بوده است. خسارت بذر ناشی از آفات انباری، روند تغییرات قوه نامیه، طول ساقه، طول جوانه و شاخص بنیه بذر پس از هر دوره از انبارمانی مورد بررسی قرارگرفت. برای تجزیه آماری از نرم افزار ‭SAS ‬استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان داد بسته بندی دو لایه عاملی موثر در جلوگیری از جذب رطوبت توسط بذر با رطوبت پایین بوده است. بیشترین درصد جوانه زنی و طول ساقه متعلق به تیمار با رطوبت ‮‭10‬-%9 و هالوژناسیون شده به مقدار 9 گرم به ازای یک کیلو گرم بذر بوده است. نتایج بیانگر این امر است که هالوژناسیون بذر با رطوبت پایین (‮‭10‬-%9) به مقدار 9 گرم به ازای هر کیلوگرم بذر باعث حفظ بنیه بذر در سطحی بالاتر از سایر تیمارها گردید. علاوه بر آن بذر با رطوبت ‮‭12‬-%‮‭11‬ با همان مقدار هالوژناسیون در سطح بعدی قرار گرفت. انبارمانی بذر گوهر با محتوای رطوبت ‮‭10‬-%9 و بکارگیری بسته بندی دو لایه اثر مثبتی بر درصد جوانه زنی، طول ساقه و بنیه بذر داشته است. پس از یکسال انبارمانی، حشره بید غلات ‭(sitotroga cerealella) ‬در بذرهای غیر هالوژنه ذخیره شده در بسته بندی تک لایه قابل روییت بوده است. واژه های کلیدی: بذر برنج، انبارمانی، قوه نامیه، خشک کردن، بسته بندی، هالوژناسیون