بررسی تغییرات فشردگی خاک در طول فصل رشد ذرت دانه ای تحت تاثیر روش های خاک ورزی حفاظتی و مرسوم

به دلیل مشکلات موجود در روش خاک ورزی مرسوم، در سال های اخیر خاک ورزی حفاطتی به عنوان یک جایگزین مناسب مطرح شده است. یکی از چالش هایی که بعضا برای خاک ورزی حفاظتی مطرح می شود، افزایش فشردگی خاک به دلیل عدم به هم خوردگی خاک می باشد. هر چند تحقیقات انجام شده نشان داده است که در پایان فصل رشد گیاه، تفاوت معنی داری بین میزان فشردگی خاک در روش های مختلف خاک ورزی وجود ندارد اما تا کنون بررسی دقیقی از روند تغییرات فشردگی خاک در طول فصل رشد گیاه در روش های مختلف خاک ورزی صورت نگرفته است. بنابراین تحقیق حاضر جهت بررسی روند تغییرات شاخص های فشردگی خاک در طول فصل رشد ذرت در روش های مختلف خاک ورزی انجام شد. تحقیق در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی و به صورت اسپلیت پلات با نه تیمار و 6 تکرار در پلات های با ابعاد 6 متر در ‮‭25‬ متر اجرا گردید.در این تحقیق سه تیمار خاک ورزی شامل خاک ورزی مرسوم، کم خاک ورزی و بی خاک ورزی (کشت مستقیم) به عنوان فاکتور اصلی در نظر گرفته شد و پارامترهای جرم مخصوص ظاهری و شاخص مخروطی خاک به عنوان شاخص های فشردگی خاک بعد از هر مرحله آبیاری در طول فصل رشد ذرت در سه عمق خاک (0-،‮‭20-10 10‬ و ‮‭30-20‬ سانتیمتر) به عنوان فاکتور فرعی اندازه گیری گردید. داده های حاصل از تحقیق با استفاده از نرم افزار ‭SAS ‬مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و از آزمون چند دامنه ای دانکن جهت مقایسه میانگین تیمارها استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که بین روش های مختلف خاک ورزی از نظر جرم مخصوص ظاهری خاک تا اواسط فصل رشد در سطح احتمال %1 اختلاف معنی داری وجود دارد ولی از اواسط تا پایان فصل رشد، اختلاف بین تیمارها از نظر این پارامتر معنی دار نمی باشد. همچنین جرم مخصوص ظاهری خاک از عمق ‮‭10-0‬ تا عمق ‮‭20-10‬ سانتیمتر افزایش و سپس از عمق ‮‭20-10‬ تا عمق ‮‭30-20‬ سانتیمتر کاهش پیدا کرد. نتایج بررسی شاخص مخروطی خاک نیز نشان داد که عمق خاک و روش های خاک ورزی اثر معنی داری بر شاخص مخروطی خاک در سطح احتمال %1 دارد به طوری که تیمار بی خاک ورزی دارای بیشترین و تیمار خاک ورزی مرسوم کمترین شاخص مخروطی خاک است. مقایسه بین تیمارها از نظر عملکرد محصول هم مشخص نمود که روش های خاک ورزی اثر معنی داری بر عملکرد ذرت نداشت. واژه های کلیدی: خاک ورزی مرسوم، کم خاک ورزی، بی خاک ورزی، شاخص مخروطی خاک، جرم مخصوص ظاهری خاک