گزارش نهایی طرح تحقیقاتی بررسی و مقایسه عملکرد ارقام جدید کلزا

به منظور بررسی و مقایسه عملکرد ارقام جدید کلزا در مناطق سرد و معتدل سرد، تعداد ‮‭28‬ رقم کلزای تیپ زمستانه دو صفر به همراه رقم ‭Okapi ‬به عنوان شاهد در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار کشت شد. هر کرت شامل چهار ردیف 5 متری به فواصل ‮‭30‬ سانتی متر از یکدیگر بودند. در طی اجرای آزمایش صفات مهم زراعی از قبیل تاریخ شروع و خاتمه گلدهی، ارتفاع بوته، تعداد غلاف در ساقه، تعداد دانه در غلاف، تاریخ رسیدگی، طول دوره گلدهی و طول دوره رسیدگی یاد داشت برداری و پس از برداشت کلزا با حذف نیم متر حاشیه از ابتدا و انتهای خطوط کاشت، وزن هزار دانه و علکرد دانه در هکتار تعیین و تجزیه واریانس انجام شد. ارقام مورد مطالعه از نظر عملکرد دانه در هکتار تفاوت معنی داری نشان دادند. عملکرد ارقام مورد مطالعه از ‮‭2050‬ کیلوگرم تا ‮‭4035‬ کیلوگرم در هکتار متفاوت بود. بالا ترین عملکرد (‮‭4035‬ کیلوگرم در هکتار) به رقم ‭ES Betty ‬و کمترین عملکرد (‮‭2050‬ کیلوگرم در هکتار) به رقم ‭Ella ‬اختصاص داشت که می تواند ناشی از تفاوت ژنتیکی ارقام در استفاده از منابع رشد در راستای افزایش عملکرد دانه در واحد سطح باشد. در این مطالعه رقم شاهد ‭( Okapi) ‬عملکردی معادل ‮‭2820‬ کیلوگرم در هکتار را به خود اختصاص داد. در این آزمایش رقم ‭Ella ‬با طول دوره رسیدگی ‮‭275‬ روز و عملکرد ‮‭2050‬ کیلوگرم در هکتار و رقم ‭Anatol ‬با طول دوره رسیدگی ‮‭264/66‬ روز و عملکرد ‮‭2246‬ کیلوگرم در هکتار به ترتیب دیررس ترین و زودرس ترین ارقام بودند. طول دوره رسیدگی رقم پر محصول ‮‭66/273‬ ‭ES Betty ‬روز بود. بدین ترتیب می توان دریافت که کاهش طول دوره رشد و همچنین تحریک عادت رشد نامحدود در کلزا تحت تاثیر عوامل ژنتیکی و محیطی و افزایش طول دوره رشد، باعث کاهش عملکرد دانه می شود و گزینش ارقامی با طول دوره رشد مناسب جهت تکمیل چرخه زندگی گیاه و دستیابی به عملکرد مطلوب دانه، ضروری است. واژهصهای کلیدی: کلزا، رقم، عملکرد و صفات زراعی