مطالعه تطبیقی راهبردهای کلان انرژی در ایران و کشورهای منتخب

سیدصادق ضرغامی (پژوهشگر مرکز مطالعات بین المللی انرژی) و محمد ذاکری (استادیار، گروه مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن) در مقاله ای به مطالعه تطبیقی راهبردهای کلان انرژی در ایران با کشورهای مختلف پرداختند. بخش انرژی کشور، یکی از مهم ترین بخش های صنعت است که علاوه بر تامین انرژی داخلی، سهم عمده ای از درآمد ناخالص ملی را نیز بر عهده دارد. براساس بحث های نظری، دولت می تواند نقش مهمی در تغییرات مصرف انرژی داشته باشد. تدوین راهبردهای کلان انرژی کشور، چراغ راهی برای تدوین اهداف کلیه زیر بخش ها و برنامه های بلندمدت انرژی است و انجام مطالعات تطبیقی در جهت بررسی تجارب دیگر کشورها می تواند در این امر تاثیرگذار باشد. هدف این مقاله ارایه نتایجی راهبردی جهت استفاده در تدوین راهبردهای کلان انرژی کشور با توجه به مطالعات تطبیقی بخش انرژی کشورهای هم تراز و کشورهای توسعه یافته و مقایسه نقاط قوت و ضعف آن ها با بخش انرژی ایران است. این پژوهش با استراتژی کیفی به لحاظ هدف توصیفی، به لحاظ روش کتابخانه ای و مبتنی بر تحلیل اسناد و مدارک و با رویکرد تحقیقات توسعه ای انجام شده است. کشورهای روسیه، هند، برزیل و نروژ برای انجام مطالعه تطبیقی با توجه به شاخص شدت انرژی، انتخاب شد و مطالعات تفصیلی این کشورها با توجه به معیارهای سیاست های کلان انرژی، امنیت انرژی، ژیوپلیتیک انرژی و برنامه های زیست محیطی، انجام پذیرفت. با توجه به نتایج مطالعه تطبیقی و تجارب کشورهای موردبررسی و با ملاحظه ظرفیت ها و محدودیت های موجود، پیشنهادهایی جهت تدوین راهبردهای انرژی در کشور ارایه شده است.