تاثیر فرایندهای اقتصادی تجاری- بر شکل دهی ثبات مرزی در کُردستان ایران و عراق

مناطق کُردنشین در نواحی مرزی ایران،عراق،ترکیه و سوریه به دلیل بافت فکری مشترک و همگونی و همسانی در باورها فرهنگی-اجتماعی و همچنین به واسطه تاریخ پر تنش خود همواره گرایش به سمت واگرایی از مرکز و ایجاد یک قلمرو مستقل داشته اند. در این بین، مناطق کُردنشین ایران و عراق بیشترین پتانسیل را برای تحریک و حساسیت نسبت به دیدگاه های استقلال خواهی و همینطور ایجاد پایگاه های برای رشد و پرورش گروه های افراطی که تهدید مستقیم علیه تمامیت ارضی ایران به شمار می آید، را داراست. پرسشی که این پژوهش به دنبال پاسخگویی به آن است را میتوان اینطور مطرح کرد که چه واکنشی برای پویایی منطقه می توان در نظر گرفت تا به شکل مسالمت آمیز تلاش های مخرب جهت ایجاد نفاق و تفرقه مذهبی، تروریسم و خشونت را از حوزه تصمیم گیری جریانات و گروه های افراطی خارج کند و بستری مطمئن برای همگرایی مرزنشینان کُرد دو کشور ایران و عراق بوجود آورد. لذا هدف این پژوهش پرداختن به ابعاد اقتصادی- تجاری منطقه به عنوان ریشه های اصلی همگرایی و جلوگیری از تنش و بحران می باشد. این پژوهش با روش تحلیلی-توصیفی و استفاده از منابع علمی پژوهشی- معتبر و همچنین مشاهدات عینی نگارنده از مناطق مرزی کُردستان ایران به این نکته می پردازد که توانمندی سازی در بخشهای اقتصادی تنها کلید برون رفت از تنگناها و محدودیت های پیش رو این منطقه در نظر گرفته میشود. همانطور که در یافته های پژوهش به آن اشاره شد کُردستان ایران و عراق با تکیه بر منابع غنی معدنی، انرژی و ذخایر آبی مطمئن همچنین دارا بودن ظرفیت ها و توانمندی سازی نیروهای بومی برای بهره برداری بهینه می تواند برنامه های در جهت گسترش عدالت اجتماعی، رفع فقر و محرومیت، بازسازی ساختارهای ضعیف اقتصادی و ایجاد اشتغال به مرزنشینان ارائه دهد.

Keywords:

ژئواکونومی , هیدروپلیتیک , روابط اقتصادی تجاری , مرز , کُردستان- ایران و عراق.