تشکیل محلول های جامد نانوساختار در آلیاژسازی مکانیکی: مقایسه ی سیستم های تعادلی و فوق اشباع

فرایند آلیاژسازي مکانیکی براي تهیه بازه ي گسترده اي از ترکیبات نانوساختار به کار برده شده است. در این پژوهش فرآیند تشکیل محلول هاي جامد فوق اشباع مورد بررسی قرار گرفته است. براي کمک به درك بهتر سازوکار گذر از اختلاط به انحلال جامد، یک سیستم دوتایی داراي انحلال کامل (مس- نیکل) با سیستمی که در حالت تعادلی نامحلول است (مس- آهن) مقایسه شده است. به این منظور روند تغییرات ریزساختاري در حین انحلال با استفاده از تحلیل پراش پرتو ایکس بررسی گردید. همچنین مورفولوژي ذرات پودر و یکنواختی توزیع عناصر درون آنها با استفاده از نقشه عناصر توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی بررسی شد. در انتها پایداري محلول هاي جامد تهیه شده در حین حرارت دیدن با استفاده از آزمون گرماسنجی افتراقی مورد تحلیل قرار گرفت. مشخص شد تشکیل محلول جامد مس- نیکل با انحلال متقابل دو فلز در یکدیگر رخ می دهد در حالی که در سیستم دیگر، انحلال آهن در مس نقش اصلی را دارد. همچنین تشکیل محلول جامد مس- نیکل از آغاز آسیاکاري واختلاط به صورت موثري انجام می شود در حالی که براي تشکیل محلول جامد مس- آهن نیاز به سپري شدن مدتی از آغاز فرایند آلیاژسازي است. محلول نانوساختار Cu-Fe تهیه شده در مقابل حرارت مجددا تجزیه می گردد.

Keywords:

آلیاژسازی مکانیکی , محلول جامد , فوق اشباع , نانوساختار , مس- نیکل , مس- آهن