بررسی عناصر حماسی در رباعیات پس از انقلاب اسلامی∗ (علمی- پژوهشی)

یکــی از جنبه های درخــور توجه و قابل طرح درجریان رباعی سرایی امروز در مقایسه با رباعیات قبـل از انقلاب اسلامی، در آمیختن حماسه با رباعی است که برگرفته از شرایط خاص اجتماعی است. تحولات جدید درعرصه انقلاب اسلامی و رخداد عظیمی نظیر جنگ تحمیلی عراق، سبب شده است لحن حماسی در انواع شعر فارسی و از آن جمله رباعی امروز، به گونه ای بسیار جدی و اثر گذار بروز کند. بسیاری از رباعی سرایان، با روی آوردن بــه موضوعاتی از قبیل شهادت طلبی، آرمان خواهی و رزم آوری به این قالب فـشردۀ ادبی، حیاتی نو بخشیدند. در این پژوهش تلاش می شود که گونه های نوآوری رباعی در حوزۀ زبان و محتوا، با توجه به زمینه های تأثیرگذاری رخ دادهای انقلاب؛ به ویژه مسئلة جنگ تحمیلی و بالطبع نفوذ حماسه در این قالب ادبی بررسی و تحلیل شود. حاصل این پژوهش نشان می دهد که با توجه به رویکردهای مذهبی مردم و تأثیر پذیری انقلاب اسلامی از قیام عاشورا، رباعی نیــز از حماسۀ کربلا تأثیر پذیرفته و رخدادهای آن به گونه ای نو در این قالب ادبی بیان شده است.

Keywords:

رباعی , حماسه , انقلاب اسلامی , نوآوری