امکانات راهبردی و نتایج سیاسی اتخاذ رویکرد هرمنوتیکی در مواجهه ایران و غرب در عصر جهانی‌شدن

با پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357، تقابل و چالش‏های فرهنگی و اجتماعی ایران با غرب به سطح نظام سیاسی مستقر منتقل شد. بر این اساس، جمهوری اسلامی ایران با فعال‌سازی راهبرد عدم تعهد در قبال قدرت‌های استعمارگر در سیاست بین‌الملل و نفی هرگونه سلطه‌جویی و سلطه‌پذیری، ساخت جدیدی به سیاست خارجی خود بخشید. تحولات جهانی به‌خصوص پس از فروپاشی بلوک شرق و پایان جنگ سرد نظم جهانی جدیدی به وجود آورد که در این نظم جهانی جدید، هزینه‏های پیگیری آرمان‌های انقلاب اسلامی و نظام برآمده از آن به‌تدریج افزایش یافت. از آنجاکه تحلیل‏های متفاوتی از آینده نظم جهانی شده که هر یک از آن‏ها مبانی نظری و تبعات راهبردی خود را داراست؛ پرسش اصلی این مقاله آن است که کدام تحلیل از نظم جهانی در عین وفاداری به اهداف و آرمان‏های انقلاب اسلامی، می‏تواند ما را به‌سوی تفاهم نسبی با غرب و کاهش هزینه‏های تقابل و تعارض کنونی رهنمون سازد؟ در پاسخ به این پرسش و با بهره‏گیری از نظریه هرمنوتیک این فرضیه مطرح ‌شده است که تبیین نظم جهان بر اساس رویکرد نظری هرمنوتیک انتقادی، امکانات راهبردی مناسبی برای کاهش هزینه‏های نظام در عین حفظ ارزش‌های آرمانی انقلاب اسلامی را فراهم می‏سازد. یافته‏های این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی به تجزیه‌وتحلیل مباحث پرداخته است، نشان می‏دهد اتخاذ رویکرد معرفتی هرمنوتیک رهایی‏بخش امکان تدوین سیاست‌های راهبردی هماهنگ در حوزه‌های مختلف چالش‏های میان ایران و غرب، راه برون‏رفت مناسبی برای مسئله یادشده است.

Keywords:

نظم جهانی , جهانی‌شدن , هرمنوتیک , استراتژی (راهبرد) , سیاست خارجی , غرب