تبیین مؤلفه‌های رهبری اثربخش سازمان‌های نظامی ایران با استفاده از نظریه داده بنیاد

رهبری اثربخش از مهم‏ترین عوامل تعیین‏کننده‏ی موفقیت سازمان‏های نظامی است. در این پژوهش مؤلفه‏های کلیدی رهبری اثربخش یک سازمان نظامی با استفاده از روش پژوهش کیفی داده بنیاد و با انجام 18 مصاحبه عمیق با فرماندهان یکی از یگان‏های ارتش جمهوری اسلامی ایران معرفی و تبیین شده است. مشارکت‏کنندگان در پژوهش که مسئولیت فرماندهی سطوح عملیاتی یگان خود را در دوران دفاع مقدس برعهده داشته‏اند، به‌شکل هدفمند و با روش نمونه‏گیری نظری انتخاب شده‏اند. نتایج این پژوهش حاکی از آن است؛ رهبران اثربخش نظامی، از بعد فردی دارای شخصیتی معنویت‏محور، توسعه‏یافته و هوشمند بوده‏اند. این رهبران نظامی، بعد از تأثیرپذیری از عوامل فردی، سازمانی و اجتماعی، باور و اعتقاد درونی به ایثار داشته‏اند. آن‏ها در ادامه، راهبردهای رفتاری خاصی مانند اصول‏گرایی، اعتمادسازی، ایجاد فضای تعاملی سازنده، توانمند‏سازی و متقاعدسازی پیروان و اعمال نفوذ کارکردی را در تعامل با نیروهای خود به‏کار گرفته‏اند. اتخاذ راهبردهای رفتاری ذکرشده توسط رهبران نظامی، باعث تحقق پیامدهای فردی و سازمانی در ابعاد نگرشی، رفتاری و عملکردی، مانند تعهد و رضایت شغلی و سازمانی، رفتار شهروندی سازمانی و درنهایت انجام موفقیت‏آمیز مأموریت و پیروزی نظامی شده است. یافته‏های این پژوهش قابل‌استفاده‏‏ی سازمان‏های نظامی و غیرنظامی در تدوین طرح‌های جذب، پرورش و توسعه رهبری است.

Keywords:

رهبری نظامی اثربخش , دفاع مقدس , جهان‌بینی ایثار , نظریه داده بنیاد