بررسی و تحلیل تاکتیک‌های نظامی عصر صفوی؛ شاه اسماعیل تا شاه عباس اول (1038-907 ق.)

Publish Year: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 520

This Paper With 25 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HSW-4-2_004

تاریخ نمایه سازی: 12 بهمن 1399

Abstract:

عوامل متعددی چون عامل ساختاری، سیاسی، اقتصادی و تاکتیکی در قوّت و ضعفِ قوای نظامیِ صفویان مؤثّر بود که هر یک مجالی جداگانه برای ارزیابی می­طلبد. نوشتار حاضر به نقش و تأثیر عامل تاکتیکی در کامیابی­ها و ناکامی­های نظامیِ صفویان پرداخته­ است. در این مقاله، با بهره­گیری از روش تاریخی (توصیفی ـ تحلیلی) می­خواهیم به این پرسش پاسخ دهیم که ارتش صفوی در جنگ­ها از چه تاکتیک­های رزمی استفاده می­کرد و این شیوه­ها در شکست­ها و پیروزی­های نظامیِ صفویان چه نقشی داشت؟ یافته­های تحقیق نشان می­دهد که صفویان عمدتاً با توجه به مقتضیّات زمانی و مکانی، موقعیت آفند یا پدافند، عِدّه و عُدّه و سایر شرایط، تاکتیک­های جنگیِ متناسب با آن را برمی­گزیدند که مهم­ترین آن‌ها عبارت بود از: جنگ­­سلطانی، جنگ­های نامنظم، جنگ قلعه، نبرد شهری و امحاء منابع. گرچه صفویان با درنظرگرفتن جوانب امر، عموماً در اتّخاذ بهترین شیوۀ جنگی، کامیاب بوده­اند، بعضاً شیوه­های نظامیِ برترِ حریف، در کنار بروز برخی اشتباهات محاسباتی و در پی آن، اتّخاذ شیوۀ جنگیِ نامناسب، هزینه­های گزافی برای کشور و حکومت در حوزه­های مختلف در پی داشته است.    

Authors

رضا شجری قاسم خیلی

دکترای تخصصی تاریخ ایران دوره اسلامی، استادیار، گروه تاریخ، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، بابلسر.

ابراهیم مشفقی فر

دکترای تخصصی تاریخ ایران دوره اسلامی، استادیار بازنشته، گروه تاریخ، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه جامع امام حسین(ع)، تهران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • آقاجری، هاشم و مشفقی­فر، ابراهیم (1389). «تحلیل استراتژی نظامی ایران ...
  • آنجوللو و دیگران (1349). سفرنامه­های­ ونیزیان ­در ایران (شش­ سفرنامه)، ترجمۀ ...
  • ازغندی، علیرضا و روشندل، جلیل (1382). مسائل نظامی و استراتژیک معاصر ...
  • افوشته‌ای نطنزی، محمودبن هدایت‌الله (1373). نقاوه الآثار فی ذکر الاخیار در ...
  • بوفر، آندره (1366). مقدمه‌ای بر استراتژی، ترجمۀ مسعود کشاورز،‌ تهران: ...
  • بیانی، خان‌بابا (1353). تاریخ نظامی ایران،‌ تهران: ستاد بزرگ ارتشتاران. ...
  • بیلیس، جان و دیگران (1369). استراتژی معاصر، نظریات و خط­مشی‌ها، ترجمۀ ...
  • تزو، سن (بی­تا). هنر جنگ، ترجمۀ محمودکی، بی­جا: بی­نا. ...
  • جمشیدی، محمد­حسین (1383). مبانی و تاریخ اندیشه نظامی در جهان، تهران: ...
  • جنابدی، میرزابیگ (1378). روضه­الصفویه، به­کوشش غلامرضا مجد­طباطبایی، تهران، افشار یزدی. ...
  • حسینی استرآبادی،‌ حسن بن مرتضی (1366). ‌از شیخ صفی تا شاه ...
  • حسینی صفوی، تهماسب (1343). تذکره شاه تهماسب،‌ به­اهتمام عبدالشکور، برلن: چاپخانه ...
  • حسینی قمی، احمدبن شرف­الدین (1383). خلاصه التواریخ، به­تصحیح احسان اشراقی، تهران، ...
  • حقی اوزون چارشلی،‌ اسماعیل (1370). تاریخ عثمانی، ترجمۀ وهاب ولی، ‌ج2، ...
  • خواندمیر، امیرمحمود (1370). ذیل تاریخ حبیب السیر (تاریخ شاه اسماعیل و ...
  • خواندمیر، غیاث‌الدین­ بن‌ همام‌الدین (1362). تاریخ حبیب السیر فی اخبار افراد ...
  • دلاواله، پیترو (1381). سفرنامه پیترودلاواله، ترجمۀ شعاع­الدین شفا، تهران: علمی و ...
  • رحیم­زاده­صفوی، علی­اصغر (1341). شرح جنگ­ها و زندگی شاه اسماعیل صفوی، تهران: ...
  • رستمی، محمود (1387). فرهنگ واژه­های نظامی، تهران: مروارید. ...
  • روملو، حسن­بیک (1370). احسن التواریخ،‌ به­تصحیح عبدالحسین نوایی، تهران: انتشارات بابک. ...
  • سیاقی­نظام (1352). فتوحات همایون، پیرامون فتوحات نظامی زمان شاه عباس، مجله ...
  • عالم­آرای شاه اسماعیل­ (1384).با مقدمه، تصحیح و تعلیق اصغر منتظرصاحب، تهران: ...
  • فلسفی، نصرالله (بی­تا). چند مقاله تاریخی وادبی، تهران: انتشارات حمید. ...
  • فلور، ویلم (1388). دیوان و قشون در عصر صفوی، ترجمۀ کاظم ...
  • فیگوئروا، دن گارسیا سیلوا (1363). سفرنامه دن گارسیا فیگوئروا، ترجمۀ ...
  • کمپفر، انگلبرت (1363). سفرنامه کمپفر، ترجمۀ کیکاووس کیانداری، تهران: انتشارات خوارزمی. ...
  • مرعشی صفوی، محمدخلیل (1362). مجمع التواریخ در تاریخ انقراض صفویه، به­تصحیح ...
  • مستوفی، محمدمحسن (1375). زبدة التواریخ، تهران: ‌نشر گستره. ...
  • منجم­یزدی، جلال­الدین­محمد (1366). تاریخ عباسی، بی­جا: انتشارات وحید. ...
  • منشی، اسکندربیک (1377). تاریخ عالم­آرای عباسی، به­تصحیح محمداسماعیل رضوانی، ج2، ...
  • 31.   ...
  • نمایش کامل مراجع