بازخوانی دلالت متنی و سندی حدیث «الْقُرْآنُ‏ کُلُّهُ‏ تَقْرِیعٌ‏ وَ بَاطِنُهُ‏ تَقْرِیبٌ»

از جمله احادیثی که در جوامع روایی شیعه از حضرات معصومین (ع) درباره حقیقت قرآن کریم نقل شده، حدیث «الْقُرْآنُ‏ کُلُّهُ‏ تَقْرِیعٌ‏ وَ بَاطِنُهُ‏ تَقْرِیبٌ‏» است. بررسی کتب حدیثی و تفسیری نشان از اختلاف جدّی فهم دقیق این حدیث در میان علمای بزرگ شیعه دارد تا جایی که یکدیگر را نفی می‌کنند. این تحقیق به دنبال آن است تا با تکیه بر دانش «نقد الحدیث» و «فقه الحدیث» و با روشی توصیفی- تحلیلی به بررسی دلالت متنی این حدیث بپردازد و فهم مناسبی از آن ارائه نماید. البته در این راستا از بررسی‌های سندی و رجالی نیز به تناسب بحث، استفاده شده است. نگارنده پس از جرح و تعدیل آراء موجود در این زمینه، معتقد است که فهم دقیق و نظر صائب که اولین‌بار توسط علامه طباطبایی در تفسیر المیزان مطرح گردیده، آن است که این حدیث به نوعی هم‌خانواده‌ی احادیث ظهر و بطن قرآن کریم محسوب می‌شود و به مرتبه‌ی إحکام و تفصیل قرآن کریم اشاره دارد.

Keywords:

معجزه , وجوه اعجاز , روایات اعجاز قرآن , هدایت‌کنندگی قرآن کریم