سیویلیکا را در شبکه های اجتماعی دنبال نمایید.

درهم‌تنیدگیِ ناتورالیسم و «نیست‌انگاری» (نیهیلیسم) در آثار داستانی صادق چوبک

Publish Year: 1399
Type: Journal paper
Language: Persian
View: 490

This Paper With 16 Page And PDF Format Ready To Download

Export:

Link to this Paper:

Document National Code:

JR_RPRAZI-9-1_005

Index date: 20 February 2021

درهم‌تنیدگیِ ناتورالیسم و «نیست‌انگاری» (نیهیلیسم) در آثار داستانی صادق چوبک abstract

نیست‌انگاری (نیهیلیسم)، نفیِ بخشی و گاهی همۀ زندگی است. این اندیشه از دوران باستان نمود داشته و در قرون وسطی نیز پدیدار شده است؛ امّا در دوران جدید، سرو سامان دیگری یافته است. نیچه، کافکا و شاگردان امیل زولا در مکتب ناتورالیسم، زمینۀ آن را فراهم کردند. در ناتورالیسم فلسفی و ادبی امروز ، ویژگی‌هایی هست که با پاره‌ای از مؤلّفه‌ها و دیدگاه‌های نیست‌انگارانه همپوشانی دارند. داستان‌های چوبک، از آمیزه­ها و آموزه­های ناتورالیستی سرشارند؛ ناتورالیسمی که به نیست‌انگاری منفعلانه در اندیشه و بینش چوبک منتهی شده است؛ آن­چنان که به نفی جامعه و زندگی می‌پردازد و هیچ گزینه‌ای برای برون‌رفت از آن دایرۀ حیرت و بن‌بست و سرگردانی ارائه نمی‌کند. پرسش قابل طرح در کار صادق چوبک این است که آیا درهم آمیختن این جهات منفعل ناتورالیستی با برخی رویکردهای نیهیلیستی، نویسنده و خواننده را در مقام تماشاچی نگاه می دارد؟ این مقاله کوششی است برای بازنمایاندن این در هم­تنیدگی که گاه تشخیص این دو - ناتورالیسم و نیهیلیسم- را در آثار چوبک دشوار می­کند. ناتورالیسم، اگرچه در برخی جهات منفعل عمل می کند، لزوماً پوچ­گرا نیست. پس دو محور جبرگرایی که به بی­عملی و پوچی منجر می شود و اخلاق ستیزی، دو بستر برای منتهی شدن ناتورالیسم به نیهیلیسم هستند. بر اساس این تفاصیل، دو محور از ناتورالیسم با ده محور از نیهیلیسم؛ شکّاکیت، بدبینی، پوچی و بیهودگی، مرگ­اندیشی، جبرگرایی، یأس، مادّه گرایی، اخلاق ستیزی، دم غنیمت شمردن، از خودبیگانگی، امکان درهم شدن و تنیده شدن دارند. ک

درهم‌تنیدگیِ ناتورالیسم و «نیست‌انگاری» (نیهیلیسم) در آثار داستانی صادق چوبک Keywords:

درهم‌تنیدگیِ ناتورالیسم و «نیست‌انگاری» (نیهیلیسم) در آثار داستانی صادق چوبک authors

امین سرانجام

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه سلمان فارسی کازرون، کازرون، ایران

سید محمد دشتی

استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه سلمان فارسی کازرون، کازرون، ایران

محتشم محمدی

استادیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه سلمان فارسی کازرون، کازرون، ایران

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
آذرنگ، عبدالحسین (1383)، از این سو و آن سو، چاپ ...
بابایی، پرویز (1392)، مکتب­های فلسفی از دوران باستان تا امروز، ...
براهنی، رضا (1368)، قصّه­نویسی، چاپ چهارم، تهران: البرز. ...
تسلیمی، علی (1393)،گزاره­هایی در ادبیّات معاصر ایران (داستان)، چاپ دوّم، ...
ثروت، منصور (1390)، آشنایی با مکتب­های ادب، چاپ سوّم، تهران: ...
چوبک، صادق (2535 الف)، انتری که لوطیش مرده بود، چاپ ...
---------- (2535 ب)، چراغ آخر، چاپ دوّم، تهران: جاویدان. ...
---------- (1352 الف)، خیمه­شب­بازی، چاپ چهارم، تهران: جاویدان. ...
---------- (1352 ب)، روز اوّل قبر، چاپ دوّم، تهران: جاویدان. ...
---------- (1352 پ)، سنگ صبور، چاپ دوّم، تهران: جاویدان. ...
داد، سیما (1385)، فرهنگ اصطلاحات ادبی، چاپ سوّم، تهران: مروارید. ...
داگوبرت، د. رونس و دیگران (بی­تا)، فرهنگ مکتب­های فلسفی، ترجمۀ ...
دهباشی، علی (1380)، یاد صادق چوبک، چاپ اوّل، تهران: نشر ...
سیّدحسینی، رضا (1387)، مکتب­های ادبی، 2 جلد، چاپ چهاردهم، تهران: ...
شایگان، داریوش (1391)، آسیا در برابر غرب، چاپ یازدهم، تهران: ...
غفوری، علی (1380)، یادداشت­هایی دربارۀ نیهیلیسم، تهران: فرهنگ اسلامی. ...
فروغی، محمّدعلی (1375)، سیر حکمت در اروپا، تهران: البرز. ...
کراسبی، دانلدای (1383)، «نیهیلیسم»، ترجمۀ محمود لطفی، نامۀ فرهنگ، شمارۀ ...
مگی، براین (1389)، سرگذشت فلسفه، ترجمۀ حسن کامشاد، چاپ سوّم، ...
میرصادقی، جمال (1382)، داستان­نویس­های نام­آور معاصر، تهران: اشاره. ...
میرعابدینی، حسن (1387)، صد سال داستان­نویسی ایران، 2 جلد، چاپ ...
نیچه، فریدریش (1387)، ارادۀ معطوف به قدرت (آزمایشی دردیگرگونی همۀ ...
References ...
Abrams, M. H. (1387), A glossary of literary terms, Tehran: ...
Baldwin, J. M. (editor). (1960), Dictionary ofPhilosophy and Psychology,VolumeII, USA: ...
Britannica (2008), Encyclopedia Britannica, by a society of gentlemen at ...
Craig, E. (general editor) (1998), Routledge Encyclopedia of Philosophy, volume ...
Critchley, S. (2004), Very little … Almost Nothing;Death, Philosophy, Literature, ...
Crosby, D. A. (1988), the specter of the Absurd: sourcesand ...
Edwards, P. (editor in chief) (1967), The Encyclopedia of Philosophy, ...
Pratt, A. (2017). “Nihilism”, internet Encyclopedia of Philosophy, Retrieved: 30 ...
نمایش کامل مراجع