پیش‌بینی پراکنش بالقوه گونه زالزالک (Crataegus pontica C.Koch) با استفاده از رویکرد مدل‌سازی ترکیبی در استان لرستان

تخریب رویشگاه از مهم ترین دلایل انقراض گونه های گیاهی است. به منظور شناسایی رویشگاه های بالقوه یک گونه می توان از تکنیک-های مدل سازی استفاده نمود. بنابراین هدف مطالعه حاضر شناسایی مناطق مطلوب گونه زالزالک در استان لرستان به کمک مدل سازی است. بدین منظور داده های حضور گونه و 23 متغیر محیطی در سطح استان لرستان جمع آوری شد. با استفاده از روابط همبستگی تعداد متغیرهای محیطی به 9 متغیر مؤثر کاهش یافت و از 5 روش حداکثر آنتروپی، خطی تعمیم یافته، مدل افزایشی تعمیم یافته، قطعات رگرسیون تطبیقی چندمتغیره و رگرسیون تقویت شده برای مدل سازی رویشگاه زالزالک بهره گرفته شد و نتایج مدل ها با ضرایب ROC، Kappa و TSS ارزیابی گردید. مطابق نتایج، ضرایب ROC و Kappa برای تمام مدل ها عملکرد عالی، ضریب TSS برای مدل های GBM و MAXENT عملکرد عالی، مدل های MARS و GAM عملکرد خوب و مدل GLM عملکرد متوسط را نشان دادند. بر اساس مدل ترکیبی، 40 درصد از اراضی استان به عنوان رویشگاه مطلوب و 60 درصد به عنوان رویشگاه نامطلوب برای گونه زالزالک شناسایی شد. از میان متغیرهای مختلف محیطی، تأثیرگذارترین آنها بر گونه مذکور به ترتیب بارش در سه ماهه سرد سال، بارش سالانه و ارتفاع از سطح دریا بود و احتمال حضور گونه در شرایط بارندگی سه ماه سرد سال، دامنه بارش 220-160 میلی متر و بازه ارتفاعی 1850-1300 متر به اوج خود رسید. با توجه به میزان صحت بالای نقشه رویشگاه مطلوب زالزالک می توان از آن به عنوان ابزار مناسبی در راستای احیای مناطق تخریب یافته و حفاظت از زیستگاه های موجود استفاده نمود.

Keywords:

Habitat modeling , Environmental variables , NDVI , Combined model , Crataegus Pontica , مدل‌سازی رویشگاه , عوامل محیطی , NDVI , مدل ترکیبی , Crataegus pontica