واکنش رژیم صهیونیستی، کنگره و اندیشکده های آمریکایی به: همکاری های راهبردی دولت ترامپ با عربستان الف) توافقنامه فروش تسلیحات ب) توافقنامه همکاریهای اتمی

در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ، جایگاه عربستان سعودی در سیاست خارجی آمریکا ارتقای بی سابقه ای پیدا کرده است. این ارتقای روابط از طریق انعقاد توافق هایی صورت گرفته است که پیامدها و آثار راهبردی به دنبال دارد که از مصادیق آن می توان به توافق فروش ۱۱۰ میلیارد دلار تسلیحات و همکاری های هسته ای اشاره کرد. اعضای کنگره نگرانند که بی توجهی کاخ سفید به تخطی احتمالی ریاض از تضمین ها و تعهدات امنیتی مرتبط با فراوری زباله های هسته ای و تولید پلوتونیم، بعدها به تهدیدی جدی علیه امنیت ملی
آمریکا تبدیل شود. برخی قانونگذاران نیز از مقاصد ریاض در زمینه هسته ای نگرانی دارند و خواهان تعلیق مذاکرات محرمانه میان واشنگتن و ریاض در این زمینه هستند، این مخالفت ها پس از پرونده قتل روزنامه نگار جمال خاشقچی و همچنین بحرانی شدن دخالت عربستان در جنگ یمن افزایش یافته است. لذا قانونگذاران سعی میکنند تا با ارائه لوایح مختلف، مانع از دستیابی عربستان به غنی سازی اورانیم در داخل کشور خود شوند. یکی از نکات مهم در خصوص این همکاری این است که تاکنون سران کشورهای اروپایی به این توافق واکنشی نشان نداده اند. افکار عمومی در داخل آمریکا به خصوص بعد از حوادث ۱۱ سپتامبر دارای نگرش منفی به عربستان و رفتارهای سیاست خارجی و داخلی آن بوده و همین امر باعث شده تا عربستان سعودی از دریچه «دیپلماسی دلار» به بهبود چهره خود در نزد نخبگان سیاسی و تصمیم ساز آمریکا و همچنین نزد افکار عمومی آن بپردازد. قانونگذاران کنگره نیز متاثر از این نگرش، به عربستان به عنوان یک کنشگر هزینه زا برای آمریکا نگریسته و معتقدند که می بایست آمریکا رفتارهای سیاست خارجی این بازیگر تاثیرگذار را مهار نماید. با وجود این نباید از این امر غافل شد که برای نمایندگان کنگره همیشه یک اصل وجود دارد و آن هم «انتخاب مجدد» است که این امر نیز تنها از طریق هزینه های انتخاباتی سنگین در آمریکا قابل حصول است. لذا لابی های طرفدار عربستان سعی می کنند تا با تامین هزینه های انتخاباتی اعضای تاثیرگذار کنگره، از مخالفت آنها با کمک آمریکا به هسته ای شدن آن جلوگیری کنند. در سطح دولت نیز تصمیم گیران کاخ سفید بر این باورند که در صورت عدم همراهی آمریکا با توسعه فناوری هسته ای در عربستان، کشورهایی مثل چین و روسیه جایگزین آن خواهند شد که این موضوع می تواند بر جایگاه آمریکا در منطقه تاثیرگذار باشد. از طرفی، تصمیم گیران کاخ سفید از فواید اقتصادی این طرح نیز غافل نبوده و به خصوص ترامپ بر این عقیده است که این امر می تواند فواید اقتصادی سرشاری را برای آمریکا به ارمغان بیاورد. لذا به نظر می رسد آمریکا با انتقال محدود دانش هسته ای به عربستان در قبال بهایی گزاف، هم به نوعی توقع عربستان را برآورده نماید و هم از این شرایط برای ایجاد موازنه هسته ای در برابر ایران استفاده کند.
در خصوص رویکرد رژیم صهیونیستی به همکاریهای راهبردی واشنگتن و ریاض، باید به این نکته اشاره شود که در دوره کنونی، قطب بندی منطقه ای تغییر یافته، عربستان سعودی دیگر دشمن رژیم صهیونیستی به شمار نمی رود، همکاری این رژیم با محور سازش روزبه روز گسترده تر میشود، اسلام سیاسی سنی تقریبا به محاق رفته و در مقابل، جمهوری اسلامی و محور مقاومت به عنوان مهمترین بازیگر اسلام سیاسی در منطقه، تهدید مشترک وجودی سعودی و رژیم صهیونیستی محسوب می شود که زمینه اصلی ائتلاف آنها را فراهم می آورد؛ بنابراین عربستان سعودی در برهه کنونی نه یک تهدید؛ بلکه هم پیمانی علیه تهدید ناشی از ایران است. نگرانی رژیم صهیونیستی ناشی از تغییر این شرایط در آینده است و تنها خطر بالقوه نسبت به آینده استفاده از این تسلیحات مربوط می شود. در دوره ترامپ، عربستان نه تنها دیگر برای رژیم صهیونیستی تهدید نیست، بلکه عملا در محور این رژیم قرار گرفته است که این امر مسیر تحقق استراتژی مورد نظر صهیونیست ها در مورد به رسمیت شناخته شدن این رژیم را هموار می کند. تنش فزاینده محور عربستان مصر با محور
قطری ترکی اخوانی و نیز تنش با محور مقاومت سبب همگرایی روزافزون محور عربی عبری شده است. لذا رژیم صهیونیستی نهتنها نگرانی جدی نسبت به تسلیح عربستان سعودی ندارد، بلکه با توجه به تصویرسازی از هدف فروش بسته تسلیحاتی در چارچوب تقویت نظامی امنیتی عربستان سعودی در برابر تهدید ایران از توافق تسلیحاتی عربستان آمریکا رضایت نیز دارد. شروط تعیین شده از سوی رژیم صهیونیستی در خصوص فعالیت هستهای عربستان به شرح زیر است:
- اسرائیل باید کاملا در جریان نتایج مذاکرات میان عربستان و آمریکا قرار بگیرد.
- تل آویو باید از قبل بداند که رآکتورهای مذکور در کجا بنا می شود و نقشه های مربوط به آن را در اختیار داشته باشد و این رآکتورها نباید در نزدیکی دریای سرخ بنا شود.
- باید اطمینان حاصل شود که آمریکا تمام سوخت استفاده شده را از عربستان خارج می کند و امکان بازفراوری آنها وجود ندارد.
- آمریکا باید تنها کشوری باشد که به عربستان سوخت هسته ای می دهد.