بررسی کاربرد تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده در رفتارهای تغذیه‌ای و فعالیت فیزیکی بیماران همودیالیزی مراجعه‌کننده به بیمارستان های ارتش

سابقه و هدف: برای پیش‌گیری از بیماری­های قلبی- عروقی و کاهش مرگ و میر در بیماران همودیالیزی، رفتارهای تغذیه‌ای و فعالیت فیزیکی مهم هستند. مطالعه حاضر با هدف تعیین قابلیت تئوری رفتار برنامه ریزی شده (TPB) در پیش‌بینی رفتارهای تغذیه­ ای (محدودیت سدیم و پتاسیم) و فعالیت فیزیکی در میان بیماران مرحله نهایی کلیوی (ESRD) تحت همودیالیز مراجعه کننده به بیمارستان­ های آجا انجام شد. مواد و روش­ ها: مطالعه­ی مقطعی بر روی 62 بیمار ESRD تحت همودیالیز انجام پذیرفت. یک هفته قبل از سنجش رفتار، بیماران پرسشنامه های TPB را در قالب مصاحبه چهره به چهره توسط افراد آموزش دیده تکمیل کردند. رفتار خودگزارش دهی در انتهای هفته سنجیده شد. همچنین دریافت غذایی سدیم و پتاسیم با یادآمد غذایی 24 ساعته در انتهای هفته اندازه گیری و با نرم افزار Nutritionist 4 آنالیز شد. تحلیل آماری رگرسیون سلسله مراتبی (HMR) با نرم افزار SPSS (نسخه 18) صورت پذیرفت. یافته­ ها: مدلTPB توانست به ترتیب 26/5% (22/6% تطابق یافته)، (P≤0.01)، 25/7% (18/1% تطابق یافته)، (P≤0.01) و 33/6% (30/0% تطابق یافته)، (P≤0.01) از تغییرات خودگزارش‌دهی محدودیت غذایی سدیم، محدودیت غذایی پتاسیم و انجام فعالیت فیزیکی را توضیح دهد. همچنین TPB 28/5% (21/8% تطابق یافته)، (P≤0.01) و  25/6% (19/3% تطابق یافته)، (P≤0.01) به ترتیب از واریانس دریافت غذایی سدیم و پتاسیم را توضیح داد. نتیجه­ گیری: یافته­ های مطالعه حاضر نتایج ارزشمندی در حمایت از کاربرد تئوری رفتار برنامه ریزی شده در بیماران همودیالیزی ارائه می‌دهد و زمینه انجام مداخلات آموزشی اثربخش را در آینده هموار می‌کند.  

بررسی کاربرد تئوری رفتار برنامه‌ریزی شده در رفتارهای تغذیه‌ای و فعالیت فیزیکی بیماران همودیالیزی مراجعه‌کننده به بیمارستان های ارتش Keywords:

Hemodialysis , Dietary sodium , Dietary potassium , Physical activity , Behavior , همودیالیز , سدیم غذایی , پتاسیم غذایی , فعالیت فیزیکی , رفتار