تأثیر الیسیتوری سلنیوم بر تولید متابولیت های ثانویه در سلول های جدا کشت گون(Astragalus verus)

عناصری که رشد گیاه را تحریک میکنند عناصر مفید تعریف می شوند. سلنیوم به عنوان عنصر غذایی مفید برای انسان، حیوان، گیاه و بسیاری از باکتریها عمل میکند و نقش مهمی را در سیستم های آنتی اکسیدانی و تولید آنتی اکسیدانها ایفا میکند. در میان گیاهان عالی، بیشترین تأثیرات مفید سلنیوم بر رشد در گیاهان بیش انباشتگر مشاهدهشده است و پیشنهادشده است که سلنیوم برای اینگونه ها ضروری می باشد، زیرا سلنیوم عنصر فراوانی در خاک نمی باشد. جنس گون (Astragalus) بزرگترین جنس گیاهان گلدار و متعلق به خانواده Leguminose (Fabaceae) است که حدود 2500 تا 3000 گونه در جهان دارد که برخی ازاینگونه ها بیش انباشتگر سلنیوم میباشند. این گیاه بهطور گستردهای در صنایع غذایی و پزشکی مورداستفاده قرار می گیرد. در این تحقیق، سلولهای جدا کشت گون (Astragalus verus) در محیط تعلیقی تحت تیمار غلظت های مختلف سلنیوم (سلنات سدیم: 0/5، 2/5، 12/5، 62/5 و 312/5 میکرومولار) قرار گرفتند. سلنیوم روز هشتم بعد از واکشت به محیط کشت اضافه شد و سلولهای تیمار داده شده در روز پانزدهم جمع آوری شدند.نتایج نشان داد که با افزایش غلظت سلنیوم رشد وزنده مانی سلولی کاهش یافت اما مقدار پر اکسیداسیون لیپیدهای غشایی، پراکسید هیدروژن و فعالیت تعدادی از آنزیم های آنتی اکسیدانی افزایش یافت . بررسی پتانسیل تولید برخی متابولیت های ثانویه بیانگر افزایش 1/32، 8/8،1/1، 1 /37 برابری ترکیبات فنلی، آلکالوئید و ساپونین های ترپنوئیدی و استروئیدی در غلظت 62/5 میکرومولار سلنیوم نسبت به نمونه ی شاهد شد.

Keywords:

سلنیوم , گون , فنل , آلکالوئید , ساپونین