تمرکز یا عدم تمرکز اقدامات تنظیم بازار؟مطالعه موردی بازار گوشت مرغ و تخم‏‌مرغ

انجام اقدامات تنظیم بازار برای یک کالای خاص، مستلزم دستیابی به شناخت صحیح از قلمرو کارکردهای بازار آن کالا برحسب نواحی مختلف جغرافیایی است. دولتمردان دولت نهم در حوزه تنظیم بازار به نظریه عدم تمرکز اقدامات تنظیم بازاری برحسب استان‏های کشور اعتقاد داشتند، ولی دیدگاه مقابل، بر عدم تفکیک کامل بازار استانی کالاها تاکید داشتند. برای بررسی صحت تجربی این دو ادعا، گزارش حاضر با هدف آزمون یکی بودن بازار گوشت مرغ و تخم‌ مرغ در استان‏های کشور انجام شده است. نتایج حاصل از برآورد ضرایب همبستگی و آزمون قیمت واحد حاکی از آن است که در کل کشور یک بازار واحد برای گوشت مرغ و تخم‌ مرغ وجود ندارد. لذا، بازارهای استانی گوشت مرغ در پنج خوشه، و بازارهای استانی تخم‌ مرغ در چهار خوشه متمایز قرار گرفته‏اند. بر اساس نتایج فوق توصیه می‏شود که: • از اقدامات تنظیم بازاری کاملاً متمرکز پرهیز شود. • اقدامات تنظیم بازار می‏تواند به‎‏صورت نیمه متمرکز صورت گیرد، یعنی تدوین و اجرای سیاست‏ها در قالب خوشه‏ های پیشنهادی انجام شود. • هماهنگی میان خوشه‏ ها در انجام اقدامات نیمه متمرکز مسلماً ضروری است.