امروزه در علوم پزشکی و سیستمهای بهداشتی، دانش
اپیدمیولوژی به عنوان رشته ای که عوامل موثر بر توزیع و وفور
بیماریها را در جوامع انسانی و حیوانی بررسی می نماید، نقش
اقلیم و تغییرات آب هوایی در الگوی بروز بیماریها، جایگاه ویژه ای دارد. این توجه خاص به
اقلیم از زمانهای قدیم هم مورد نظر دانشمندان بود است، بطوریکه بقراط در رساله معروف خود، توجه هر طبیبی را به نقش شرایط اقلیمی هر منطقه در کنار سایر عوامل فردی و اجتماعی و فرهنگی بر ابتلاء به بیماریهای، جلب می نماید.
در کشور ما ایران با تنوع آب و هوایی قابل توجه، انواع
بیماریها بویژه امراض عفونی بصورت اندمیک (بومی) وجود دارند که مطالعه و بررسی شرایط اقلیمی مناطق مختلف کشور، اطلاعات مفیدی را جهت آگاهی از سیر بروز
بیماریها در طول سال فراهم می نماید که می تواند مورد استفاده دست اندرکاران امور بهداشتی برای تحاذ تدابیر پیشگیری و مبارزه با
بیماریها واقع شود.
در بررسی نقش
اقلیم روی
بیماریها و در نهایت سلامت انسان، عواملی از قبیل درجه حرارت، رطوبت، میزان بارندگی و نوع آن، زمان بارندگی، فشار هوا و جریانهای آن مورد نظر اپیدمیولوژیست ها می باشد. در این مقاله با تقسیم بندی مناطق مختلف آب و هوایی ایران به 3 منطقه عمده شمال سلسله جبال البرز، فلات مرکزی و جنوب سلسله جبال زاگرس، بیماریهای عمده هر منطقه و علل بروز آنها را در ارتباط با شرایط آب وهوایی مورد بررسی قرار خواهیم داد. برای مثال در استانهای شمال کشور، نقش بیماریهای انگلی به علت شرایط اقلیمی مورد توجه می باشد و همه گیری بیماری فاسیولوز در سال 1368 در بندر انزلی که بالغ بوده هزار نفر را مبتلا نمود مثال خوبی از نقش تغییر
اقلیم بر اپیدمی یک بیماری می باشد. در استانهای جنوبی کشور بویژه استان سیستان و بلوچستان نیز، شرایط اقلیمی و اکولوژیک باعث فعالیت انواع ناقلین انگل های پلاسمودیم عامل ایجاد مالاریا گردیده است. که هر سال بودجه زیادی از کشور صرف مبارزه با این بیماری عفونی می گردد.