تطبیق کاربست نقوش گیاهی در مینیاتور ارمنی و نقاشی ایرانی

 بیان مسئله: با اختراع خط ارمنی، زبان بصری مینیاتور ارمنی نیز تحولات بزرگی را پشت سر نهاد که در مکاتب واسپوراکان، کیلیکیه، هایک، آنی، کریمه، گلدزور، داتو تجلی یافت. یکی از مشخصه‌های مینیاتور ارمنی، کاربرد فراوان و متنوع نقوش گیاهی جهت تزئین متون دینی نظیر انجیل، جاشوتس، شاراکان و نیز کتب دیگر با موضوعات طب، تاریخ و نظایر آن‌ها است. تقسیم ارمنستان، به دو بخش غربی و شرقی در سده پنجم به بعد، تحت نفوذ ایران و بیزانس، بر اشتراکات فرهنگی و هنری ایران و حوزه قفقاز تأکید می‌کند. با توجه به آنچه گذشت سؤال این است که نقوش گیاهی، به چند شکل در مینیاتور ارمنی مصور شده و تشابهات آن با نگارگری ایرانی چیست؟   هدف: شناخت بهتر  نقوش ایرانی و ارمنی و تشابهات وتمایزات آن­ ها روش پژوهش: این پژوهش تطبیقی است که شیوه توصیفی ـ تحلیلی یافته ­های آن ارائه می‌شود منابع این پژوهش کتابخانه ­ای و  برگرفته از پایگاه­ های اینترنتی است. یافته‌ها: این پژوهش نشان داده است که نقوش گیاهی به پنج صورت در مینیاتور ارمنی حضور دارند: نقش گیاه برای تصویرسازی عین به ‌عین متن، نقش گیاه برای توصیف روایت،  نقش خلاصه شده و هندسی گیاه برای پر کردن خلأ، نقش گیاه به عنوان نماد و استفاده از نقش انتزاعی گیاه برای اهداف زیباشناسانه است. همچنین بررسی  این پژوهش نشان داد که در چهار شکل از مصورسازی نقوش گیاهی، مشابهت‌هایی میان مینیاتور ارمنی و ایرانی وجود دارد. اما شکل سوم، یعنی خلاصه‌سازی هندسی فرم نقوش گیاهی با هدف ایجاز، در مینیاتور ایرانی قابل‌مشاهده نیست.

Keywords:

مینیاتور ارمنی , نقوش گیاهی , واسپوراکان , نماد