شایستگی‌های رهبری رؤسای دانشگاه‌ها در نظام آموزش عالی ایران

زمینه و هدف: موفقیت در محیط‎های پویا، پیچیده و در حال تغییر دانشگاه‎های امروزی نیازمند برخورداری از رهبرانی شایسته برای پیشبرد مأموریت و اهداف داننشگاه است. این پژوهش با هدف شناسایی و رتبه‌بندی شایستگی‎های رهبری مورد نیاز رؤسای دانشگاه‌ها در نظام آموزش عالی ایران انجام  شده است. روش: این پژوهش کاربردی، توصیفی و پیمایشی است. شایستگی‌های مورد نظر با مرور پژوهش‌های پیشین، شناسایی شدند و در سه گروه دانشی، نگرشی و مهارتی قرار گرفتند. برای اعتبارسنجی این یافته‌ها، از اعضای هیئت علمی دانشگاه‎های تهران، علامه طباطبائی و خوارزمی که حداقل 3 سال عضو هیئت علمی بودند، نظرسنجی به عمل آمد. داده‌های لازم با استفاده از پرسش‎نامه محقق‌ساخته گردآوری شد و برای تجزیه‌وتحلیل داده‎ها نیز، از آزمون‎های بارتلت و تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. یافته‌ها: شایستگی‎های دانشی، نگرشی و مهارتی، به‎ترتیب بیشترین اهمیت را دارند و در هر یک از این طبقات نیز، به‎ترتیب اهمیت «صلاحیت علمی و اعتبار دانشگاهی»، «انتصابات به دور از جناح‎بندی‌های سیاسی»، و «متنوع‎سازی منابع مالی» برای رؤسای دانشگاه‎ها در نظام آموزش عالی ایران بیشتر است. نتیجه‌گیری: دستیابی به اهداف آموزش عالی در دانشگاه‌ها تا اندازه زیادی به توانمندی و شایستگی‌های رهبران دانشگاهی بستگی دارد. ماهیت ویژه مأموریت، اهداف و عملکرد دانشگاه‎ها در محیط‎های پیچیده امروزین ایجاب می‌کند که در انتخاب رؤسای دانشگاه‎ها به شایستگی‎های رهبری آنان توجه ویژه‎ای شود.

Keywords:

شایستگی رهبری , رئیس دانشگاه , دانش , مهارت , نگرش