دانش بومی ساخت و بهرهبرداری از سازه تاریخی آبی برکه در جزیره قشم
Publish place: Indigenous Knowledge، Vol: 6، Issue: 12
Publish Year: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 276
This Paper With 47 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_QJIK-6-12_014
تاریخ نمایه سازی: 4 اردیبهشت 1400
Abstract:
سازوکار بهرهبرداری از منابع آب و دانش بومی شکلگرفته پیرامون آن از عناصر محوری جوامع محلی است که ترکیب قابلتوجهی از پیوند همگرای زیست انسانی با طبیعت را به نمایش میگذارد. در عمل غایت این همگرایی، برآورده ساختن نیازهای انسان با ادراک دقیق محدودیتها است که البته در این روند سپهری از معناها و نمادها شکل میگیرد. برکه بهعنوان یک سازه تاریخی آبی در عین مشابهت با سایر سازههای سنتی آبی در دیگر نواحی ایران خصوصا فلات مرکزی، به دلیل واقع شدن در محیط جزیره وسیع قشم، طیفی از ویژگیها را نیز به همراه دارد که برخاسته از محدودیتهای جغرافیایی و فرهنگ آن منطقه است. در مقاله پیش رو با در نظر گرفتن این ضرورت و با تکیهبر روش مردمنگاری واقعگرا، ۱۸منطقه شهری و روستایی در جزیره قشم بهعنوان میدان پژوهش انتخاب گردید و پس از مصاحبه (مصاحبه عمیق و گروه متمرکز کانونی) با ۸۶ نفر از خبرگان و اطلاعرسانهای بومی، مشاهده مشارکتی و بررسی سایر اسناد و منابع مرتبط، دادههای مرتبط جمعآوری و سپس تحلیل شد. درنهایت اقدام به ارائه توصیف ضخیمی از دانش بومی مربوط به ساخت، نگهداری و بهرهبرداری برکه و نظام کارکردی و آئینی و ارزشهای مرتبط با آن شد. در زمینه ساخت سازهها، بهرهگیری از رویکرد خردمندانه استحصال آب باران با مکانیابی مناسب جهت استحصال آب با کیفیت، انتقال به حوضچه رسوبگیر، افزایش کیفیت آب در حوضچه رسوبگیر و انتقال آب به مخزن سرپوشیده، در زمینه فنون نگهداری برکهها، همبستگی مستمر جماعتهای محلی از رهگذر آدابی ظریف و در زمینه بهرهبرداری خردمندانه، مدبرانه و قناعت آمیز آب برکه با اولویتبندی محتاطانه نحوه مصرف آن، جانمایه این دانش بومی است.
Keywords:
Authors
محسن بدره
دانشگاه الزهرا س، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصادی، گروه مطالعات خانواده و زنان
حامد سجادی
پژوهشگر آزاد
محمدرضا فرزانه
دانشکده محیط زیست
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :