ملاحظات طراحی تاسیسات تهویه سازه های دفاعی زیرزمینی

امروزه به جهت تهدیدات دشمن، اغلب سازههای حیاتی و مهم در زیرزمین احداث میشوند. زیرزمینی بودن و استتار و اختفای این سازهها شرایط و محدودیتهای خاصی را بر تاسیسات مکانیکی آنها تحمیل میکند که در مورد سایر ساختمانها این ملاحظات به هیچ عنوان مطرح نیست. طراحی مناسب تاسیسات مکانیکی سازههای زیرزمینی با رویکرد پدافند غیرعامل بـرای شرایـط عـادی و بـحران، آنقدر ضروری و حساس است که در صورت طراحی نامناسب تاسیسات، نهتنها آسیبپذیری کاهش نیافته، بلکه یک سازه امن زیرزمینی میتواند تبدیل به یک گورستان جمعی زیرزمینی شود. چرا که تاسیسات این سازهها سادهترین راه شناسایی آنها بوده و آسیبپذیرترین و از طرفی ضروریترین بخش یک سازه زیرزمینی است. هدف این مقاله، انتقال تجارب نگارنده در مورد ملاحظات طراحی تاسیسات تهویه و سرمایش و گرمایش سازههای زیرزمینی با رویکرد پدافند غیرعامل خصوصا اختفا و استتار میباشد. انواع روشهای متداول تهویه مطبوع و مزایا و معایب هر یک مورد بحث و بررسی قرار گرفته آنگاه با توجه به جمیع ملاحظات فنی و اقتصادی و پدافند غیرعامل، سیستم تاسیسات گرمایش و سرمایش و تهویه مناسب یک سازه زیرزمینی پیشنهاد شده است. در نهایت راهکارهای اجرائی برای جلوگیری از ورود دود و آلودگی به محل تجمع افراد و همچنین راهکارهائی برای استتار و اختفای فنها در دهانه تونل و همچنین شفتهای خروج هوای آلوده بیان شده است. راهکارهای اجرائی اشارهشده در پروژههای مختلف بهکار برده شده و صحت عملکرد آنها اثبات شده است که به دلیل محرمانه بودن از ذکر جزئیات فنی آنها خودداری شده است.  

Keywords:

تاسیسات مکانیکی , تهویه , سازههای زیرزمینی , پدافند غیرعامل