بررسی تحمل به شوری ژنوتیپهای نخود کابلی (Cicer ariethinum L.) در مرحله گیاهچهای در شرایط هیدروپونیک

شناسایی ژنوتیپهای متحمل به شوری نخود بهمنظور حفظ و بهبود حاصلخیزی خاک در شرایط شور میتواند در ثبات عملکرد گیاهان زراعی موثر باشد. جهت بررسی تحمل به شوری ۲۱۰ ژنوتیپ نخود کابلی در مرحله گیاهچهای در تنش شوری ۱۲ دسی زیمنس بر متر کلرید سدیم در شرایط هیدروپونیک، آزمایشی در سال ۱۳۹۶ در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. نتایج نشان داد که ۵۷ ژنوتیپ، از بقای بین ۱۰۰-۷۶ درصد برخوردار بودند و از بین آنها، ۲۶ ژنوتیپ قادر به رشد تا بعد از مرحله گلدهی بودند. با کاهش درصد بقا، میانگین ارتفاع بوته و تعداد شاخههای فرعی در بوته کاهش یافت ولی میانگین درصد برگباقیمانده از ۱۰۰ تا ۵۱ درصد تحت تاثیر تنش شوری تغییری نداشت و با کاهش بقا از ۵۰ درصد، میزان برگباقیمانده کاهش و درصد برگ ریزش کرده افزایش یافت. شاخص پایداری غشا، از دامنه بقای بین ۱۰۰-۷۶ درصد تا دامنه بقا ۷۵-۵۱، ۵۰-۲۶ و ۲۵-۰ درصد، بهترتیب هشت، ۱۹ و ۲۶ درصد کاهش یافت. میانگین غلظت سدیم برگ تنها در دامنه بقای ۲۵-۰ درصد افزایش قابلتوجهی پیدا کرد. غلظت پتاسیم برگ از دامنه بقای ۲۵-۰ درصد به ۵۰-۲۶، ۷۵-۵۱ و ۱۰۰-۷۶ درصد، بهترتیب ۳۰، ۶۵ درصد و ۲۰/۱ برابر افزایش یافت. میزان زیستتوده از دامنه بقای ۲۵-۰ درصد به ۵۰- ۲۶، ۷۵-۵۱ و ۱۰۰-۷۶ درصد، بهترتیب ۴۷/۰، ۱۲/۱ و ۷۸/۲ برابر افزایش پیدا کرد. بهطورکلی، تنوع قابلتوجهی بین ژنوتیپهای موردبررسی ازنظر تحمل به شوری وجود داشت که میتوان از آنها در اصلاح برای تحمل به تنش شوری بهره جست.

Keywords:

برگ , بقا , پتاسیم , زیستتوده , غشا