نقدی پسااثباتگرا به نظریات توسعهی سیاسی و کاربرد آن در مورد ایران: اتخاذ یک رویکرد پیکربندیشده

نیما شجاعی باغینی; محمدحسین پناهی

نقدی پسااثباتگرا به نظریات توسعهی سیاسی و کاربرد آن در مورد ایران: اتخاذ یک رویکرد پیکربندیشده

Publish place: Quarterly journal of Iranian association for Culture Studies & Communication، Vol: 16، Issue: 60

Publish Year: 1399

نوع سند: مقاله ژورنالی

زبان: Persian

This Paper With 40 Page And PDF Format Ready To Download

دریافت فایل کامل Paper

Certificate
من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

https://civilica.com/doc/1196275

شناسه ملی سند علمی:

JR_JCSC-16-60_001

تاریخ نمایه سازی: 14 اردیبهشت 1400

Abstract:

در مورد کشورهای «جهان سوم»، «جنوب»، «در حال توسعه» و «عقبمانده» بهطور معمول گفته میشود که اینها هرکدام ۵۰، ۱۰۰ یا ۲۰۰ سال (کمتر یا بیشتر) از کشورهای «توسعهیافته» عقبترند و از این جهت گذشتهی اینها، چراغ راه آیندهی آنهاست. نظریات توسعهی سیاسی و بحثهای مرتبط با آن، یعنی دموکراتیزاسیون، گذار به دموکراسی و تحکیم دموکراسی، از دههی ۵۰ میلادی به بعد در چنین فضایی متولد شدند، ولی، بهدلیل محدودیتهای فراوان «ایدئولوژیک»شان، از دههی ۸۰ میلادی به بعد، بهمرور، افول کردند. پارادایم اثباتگرایی و مکتب نوسازی که هردو برآمده از فلسفهی روشنگری بودند نقشی اساسی در تکوین و رشد آن نظریات داشتند، اما، با وجود محدودیتها و نقدهای اساسیای که به آن پارادایم و آن مکتب صورت گرفت، جریانهای اصلی نظریات توسعهی سیاسی نیز افول کردند و رویکردهای بدیل جایگزین آنها شدند. در همین رابطه، مکتب تاریخی احیا شد، سیاست تطبیقی رشد کرد و جامعهشناسی تطبیقیـتاریخی، بهعنوان نمونه، به یکی از مهمترین چارچوبهای منتقد پارادایم اثباتگرایی و مکتب نوسازی، مورد استفاده قرار گرفت. در این مقاله، ضمن بررسی فراز و فرودهای نظریات توسعهی سیاسی، به این جریان بدیل و چگونگی امکان کاربرد آن در مورد ایران اشاره خواهیم کرد. بدین منظور، با استفاده از معرفتشناسی و هستیشناسی «پیکربندیشده» مندرج در این نوع جامعهشناسی، تلاش خواهیم کرد ضمن نقد آن پارادایم و آن مکتب «ایدئولوژیک»، با توجه به ظرفیتهای «بومی» موجود در نظریات مرتبط با موضوعات ایران، مختصات مفهومی این رویکرد بدیل را در «تببین» موضوع «توسعهی سیاسی» و «دموکراتیزاسیون» روشن کنیم.

Keywords:

توسعهی سیاسی , دموکراتیزاسیون , پسااثباتگرایی , جامعهشناسی تطبیقیـتاریخی , رویکرد پیکربندیشده

Authors

نیما شجاعی باغینی

دانشگاه علامه طباطبائی

محمدحسین پناهی

دانشگاه علامه طباطبائی

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :

اسپوزیتو، جان ال. (1395). دولت و جنبشهای اسلامی معاصر: اسلام ...
اسپوزیتو، جان؛ کامروا، مهران؛ واتربوری، جان (1391). جامعه مدنی و ...
اسکاچپول، تدا (1388). بینش و روش در جامعه‌شناسی تاریخی، ترجمه‌ی ...
اسکاچپول، تدا (1389). دولتها و انقلابهای اجتماعی، ترجمه‌ی سیّدمجید رویین‌تن، ...
اسمیت، دنیس (1392). برآمدن جامعه‌شناسی تاریخی، ترجمه‌ی سید هاشم آقاجری، ...
اشپون، ویلفرد (1394). «جامعه‌شناسی تاریخی نوین: چارلز تیلی، تدا اسکاچپول، ...
باربیه، موریس (1383). مدرنیته سیاسی، ترجمه‌ی عبدالواهب احمدی، تهران: آگه ...
بایندر، لئونارد (1380). «بحران‌های توسعۀ سیاسی» در کتاب پای، لویسن ...
بدیع، برتران (1389). توسعه سیاسی، ترجمه‌ی احمد نقیب‌زاده، چاپ ششم، ...
بدیع، برتران (1391). مطالعه تطبیقی دولت در جوامع مسیحی و ...
بشیریه، حسین (1387). گذار به دموکراسی، چاپ سوم، تهران: نگاه ...
بوآ، کارلز (1388). «ریشه‌های دموکراسی»، در مراحل، عوامل و موانع ...
بیات، آصف (1390). زندگی همچون سیاست: چگونه مردم عادی خاورمیانه ...
پای، لوسین دبلیو؛ لئونارد بایندر؛ جیمز اس کلمن؛ جوزف لاپالومبارا؛ ...
پرزورسکی، آدام (1386). «مسائلی چند در مطالعه‌ی گذار به دموکراسی»، ...
پناهی، محمدحسین (1391). نظریه‌های انقلاب: وقوع، فرایند و پیامد، چاپ ...
توکویل، آلکسی دو (1383). تحلیل دموکراسی در آمریکا، ترجمه رحمت‌الله ...
تیلی، چالرز (1392). دموکراسی: جامعه‌شناسی تاریخی تحولات دموکراتیک، ترجمه‌ی یعقوب ...
داد، سی. اچ؛ رانلد اینگلهارت؛ کارلز بوآ؛ لوشن پای؛ رابرت ...
دال، رابرت (1378). دربارۀ دموکراسی، ترجمه حسن فشارکی، تهران: شیرازه ...
دال، رابرت و استاین‌بریکنر، بروس (1392). تحلیل سیاسی مدرن، ترجمه ...
دورکیم، امیل (1384). درباره‌ی تقسیم کار اجتماعی، ترجمه‌ی باقر پرهام، ...
ریتزر، جورج (1392). مبانی نظریه‌ی جامعه‌شناشی معاصر و ریشه‌های کلاسیک ...
زکریا، فرید (1385). آینده‌ی آزادی: اولویت لیبرالیسم بر دموکراسی، ترجمه‌ی ...
طباطبایی، سیدجواد (1386). تأملی درباره ایران: نظریه‌ی حکومت قانون در ...
عجم‌اوغلو، دارون و رابینسون، جیمز ای. (1393). چرا ملت‌ها شکست ...
فریدمن، میلتون (1380). سرمایه‌داری و آزادی، ترجمه‌ی غلامرضا رشیدی، تهران: ...
فوران، جان (1391). مقاومت شکننده: تاریخ تحولات اجتماعی ایران از ...
کدیور، محمدعلی (1386). گذار به دموکراسی: ملاحظات نظری و مفهومی، ...
کرایب، یان (1389). نظریه اجتماعی مدرن: از پارسونز تا هابرماس، ...
کولینز، رندال (1387). «عصر زرین جامعهشناسی تاریخی کلان‌نگر»، در تاریخنگاری ...
گیل، گریم (1394). پویایی دموکراسی‌سازی: نخبگان، جامعه‌ی مدنی و فرایند ...
لاک، جان (1388). رساله‌ای درباره حکومت، ترجمه‌ی حمید عضدانلو، تهران: ...
لفت‌ویچ، آدریان (1389). دموکراسی و توسعه، ترجمه احد علیقلیان و ...
لوئیس، برنارد (1384). مشکل از کجا آغاز شد؟ ترجمة شهریار ...
مور، برینگتون (1375). ریشه‌های اجتماعی دیکتاتوری و دموکراسی: نقش ارباب ...
میگدال، جوئل (1395). دولت در جامعه، ترجمه‌ی محمدتقی دلفروز، تهران: ...
وبر، ماکس (1374). اخلاق پروتستانی و روح سرمایه‌داری، ترجمه عبدالمعبود ...
هانتینگتون، ساموئل (1378). برخورد تمدن‌ها و بازسازی نظم جهانی، ترجمه‌ی ...
هانتینگتون، ساموئل (1392الف). موج سوم دموکراسی در پایان سدة بیستم، ...
هانتینگتون، ساموئل (1392ب). سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی، ترجمه‌ی ...
هوفسنانز، ریچارد (1387). «تاریخ و جامعه‌شناسی در آمریکا»، در تاریخنگاری ...
Almond, G. and Verba, S. (1963). Civic Culture, Princton: Princton ...
Amir Arjmand, Saïd (ed.) (2007). Constitutionalism and Political Reconstruction, Leiden: ...
Amir Arjmand, Saïd (ed.) (2008). Constitutional Politics in the Middle ...
Bayat, Asef (2010). Life as Politics, Amsterdam: Amsterdam University Press ...
Brinton, Mary C. and Nee (editors) (1998). New Institutionalism in ...
Dahl, Robert (1956). A Preface to Democratic Theory, Chicago: University ...
Dahl, Robert (1973). Polyarchy: Participation and Oposition, New Haven: Yale ...
Eisenstadt, Samuel Noah (2003). Comparative Civilizations and Multiple Modernities (2 ...
Escorbar, Arturo (2012). Encountering Development: The Making and Unmaking of ...
Gill, Graeme (2000). Dynamics of Democratization, London: MacMillan Press ...
Hagopian, Frances (2000). “Political Development, Revisited”, Comparative Political Studies, Vol. ...
Huntington, Samuel P. (1971). “The Change to Change: Modernization, Development, ...
Inglehart, Ronald and Welzel, Christian (2005). Modernization, Cultural Change and ...
Kamrava, Mehran (2005). The Modern Middle East: A Political History ...
Khosrokhavar, Farhad (2012). The New Arab Revolution that shook the ...
Kitschelt, Herbert (1993). “Comparative Historical Research and Rational Choice Theory: ...
Lange, Matthew (2013). Comparative-Historical Methods, California: Sage Publication ...
Linz, Juan J. and Stepan, Alfred (1996). Problems of Democratic ...
Lipset, Seymour Martin (1959). “Some Social Requisites of Democracy: Economic ...
O’Donnell, Guillermo; Philippe C. Schmitter and Laurence Whitehead (1986). Transitions from ...
Olosn, Mancur (1997). Capitalism, Socialism and Dictatorship: Outgrowing Communist and ...
Przeworski, Adam (2003). “Freedom to Choose and Democracy”, Economics and ...
Przeworski, Adam (2003). “Minimalist Conception of Democracy”, in The Democracy ...
Przeworski, Adam; Michael E. Alvarez; Jose Antonio Chiebub; Fernando Limongi ...
Rist, Gilbert (2008). The History of Development: From Western Origins ...
Rueschemeyer, Dietrich; Stephens, Evelyne Huber; and Stephens John D. (1992). ...
Rustow, Dankwart A. (1970). “Transition to Democracy: Toward a Dynamic ...
Shils, Edward (1962). Political Development in the New States, Michigan: ...
Shils, Edward (1981). Tradition, Chicago: University of Chicago Press ...
Skocpol, Theda (2003). “Social Revolution in the Modern World”, in ...
Stepan, Alfred C. (2001). Arguing Comparative Politics, Oxford: Oxford University ...
Thelen, Kathleen and Mahoney, James (2015). “Comparative-Historical Analysis in Contemporary ...
Tilly, Charles (2007). Democracy, Cambridge: Cambridge University Press ...
Wucherpfennig, Julian and Deutsch, Franziska (2009). “Modernization and Democracy: Theories ...
Zammito, John H. (2004). A Nice Derangement of Epistemes: Post-Positivism ...

نمایش کامل مراجع