بررسی جزایر گرمایی شهر تهران با استفاده از تصاویر ماهوارهای

در سطح شهر تهران شناسایی جزایر گرمایی که در اثر روند گسترش شهرنشینی ایجاد شدهاند و تاثیر آنها بر آلودگی هوا، دارای احتمال میباشد. لذا در این پژوهش به ارتباط بازتاب طیفی پدیدههای تاثیرگذار بر روند گسترش پدیده جزایر گرمایی در سطح شهر تهران و حومه پرداخته شده است. تصاویر ماهواره لندست ۸ شهر تهران در دو تاریخ ۱۶- آذر- ۱۳۹۶ و تاریخ  ۱۶- مرداد- ۱۳۹۶ اخذ و پیشپردازشهای اولیه از قبیل تصحیحات هندسی و رادیومتریک و اتمسفریک انجام گرفت و بعد از پیشپردازشهای اولیه از باندهای ۹ و ۱۰ که باندهای حرارتی این ماهواره میباشند درجه حرارت زمین (LST) استخراج گردید. سپس از باندهای طیفی این ماهواره شاخص پوشش گیاهی نرمال شده (NDVI) برای سطح زمین محاسبه شد. بعد از آن، بازتاب طیفی تمام پدیدههای زمینی تاثیرگذار از روی تصاویر استخراج شد و ارتباط آن با آلودگی و درجه حرارت سطح زمین بهدست آمد. شاخص پوشش گیاهی نرمال (NDVI) نشان داد که شاخص پوشش گیاهی در مناطق مختلف شهری در محدوده فضای سبز، محدوده اتوبان (آسفالت)، محدوده مسکونی (ساختمان)، پوشش سبزینگی کم، محدوده سایه، محدوده ابر و محدوده مختلط زمین لخت + ساختمان + پوشش گیاهی شامل(۰.۴۱، ۰.۰۰، ۰.۰۴، ۰.۱۰، ۰.۰۱-، ۰.۰۴ و ۰.۰۳) میباشند. همچنین، بازتاب طیفی محدودههای تاثیرگذار در تشکیل جزایر گرمایی شهری، محدوده فضای سبز و کمترین محدوده تاثیرگذار مربوط به سایه بوده است. بیشترین منطقه تحت تاثیر جزایر گرمایی شهری مربوط به بزرگراه امام علی (علیهالسلام) بوده که بیشترین حجم ترافیک را دارا میباشد. مناطق با آلودگی کمتر که کمترین تاثیر در ایجاد جزایر گرمای شهری را دارند در حدود ۰.۵۹=R۲ و مناطق با آلودگی بیشتر دارای بیشترین تاثیر در ایجاد جزایر گرمای شهری در حدود ۰.۷۲=R۲ میباشد. مناطق با پوشش گیاهی کم و خاک لخت بیشترین درجه حرارت زمین (LST) را نشان میدهد. بیشترین مناطق، دارای درجه حرارت زمین (LST) بین ۴۲.۹ تا ۴۶.۲ درجه سانتیگراد میباشد. کمترین مناطق، دارای دمای سطح زمین بین ۳۶.۵ تا ۳۹.۵ درجه سانتیگراد بوده است. نقشه کاربری زمین بهدست آمده نیز تاییدکننده نتایج LST میباشد. 

Keywords:

تصاویر ماهواره لندست , بازتاب های طیفی , شاخص گیاهی , درجه حرارت زمین (LST) , آلودگی هوا