برهمکنشهای سیاسی- اقتصادی شهر نیشابور با زیستگاههای اقماری¬اش در دوره ساسانی

نیشابور، علیرغم دارابودن اهمیت استراتژیک و ژئوپلتیک در دوره ساسانی، کمتر مورد توجه باستانشناسان دوران تاریخی قرار گرفته است. تحلیل نویافتههای باستان شناختی از کهندژ شهر ساسانی نیشابور و شناسایی استقرارهای ساسانی در پهنه دشت نیشابور، میتواند تا حدود زیادی بازسازی سازمان اقتصادی-سیاسی جوامع مستقر در این منطقه از ایران را میسر سازد. در این مقاله سعی شده با تحلیل دادههای سفالی در قالب مدلهای کمی همچون تحلیل رگرسیون و مطالعه الگوی استقرارهای پراکنده در دشت نیشابور با بهره گیری از ابزارهای نظری همچون تحلیل رتبه-اندازه به گمانه زنی درباره کیفیت تعامل نیشابور با زیستگاههای اقماریاش پرداخته شود. میزان نفوذ مرکز نیشابور بر اقمارش با تکیه بر متون تاریخی و تحلیل دادههای باستان شناختی، در نهایت، این فرضیه را به ذهن متبادر میسازد که الگوی حاکم بر تعاملات سیاسی-اقتصادی سکونتگاههای نیشابور در دوره ساسانی قرابت زیادی با الگوی هسته-پیرامون داشته است.    

Keywords:

نیشابور , دوره ساسانی , الگوی استقراری , تحلیل رگرسیون , تحلیل رتبه-اندازه , نظام بازار , الگوی هسته-پیرامون