تکانهی درآمد نفت و تخصیص مجدد فعالیتهای اقتصادی در یک کشور صادرکننده نفت؛ مورد ایران

چکیده مقالهی حاضر در چارچوب یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (الگوی ادوار تجاری حقیقی) شواهد جدیدی را درباره تخصیص مجدد منابع نفتی بین بخشهای خصوصی و دولتی در یک کشور صادرکننده نفت ارائه مینماید. بدین منظور تاثیرات تکانهی نفتی بر متغیرهای کلان اقتصادی (سرمایهگذاری، موجودی سرمایه، اشتغال و تولید) به تفکیک بخشهای دولتی و خصوصی بررسی شده است. نتایج حاصل از شبیهسازی و تحلیل توابع عکسالعمل آنی این مقاله نشان میدهد بعد از یک تکانهی مثبت نفتی، سرمایهگذاری و موجودی سرمایه بخش دولتی افرایش یافتهاند ولی سرمایهگذاری و موجودی سرمایه بخش خصوصی کاهش پیدا کردهاند. اشتغال و تولید بخش دولتی نیز در واکنش به تکانه افزایش یافتهاند، این در حالی است که اشتغال و تولید بخش خصوصی کاهش مییابند. تولید کل نیز به تبعیت از تولید دولتی ـ اگر چه ناچیز ـ افزایش مییابد. نتایج پژوهش اثر برونرانی را برای کلیه متغیرهای بخش خصوصی تائید مینماید. همچنین دلالت بر این نکته دارد که با توجه به بزرگی سهم دولت در اقتصاد ایران، بخش عمدهای از درآمدهای نفتی تبدیل به سرمایهگذاری دولتی شده است اما با توجه به ناکارآمدی و اتلاف قابل توجه منابع نفتی در بخش دولت به ویژه در بخش سرمایهگذاریهای عمرانی، درآمدهای یاد شده نتوانسته است رشد اقتصادی در ایران را به فرایندی پایدار تبدیل سازد.

Keywords:

Dynamic Stochastic General Equilibrium Model , Oil Shock , Real Business Cycle , Public Sector , Private sector , مدل تعادل عمومی پویای تصادفی , تکانهی نفتی , ادوار تجاری , بخش دولتی , بخش خصوصی