تاثیر منابع طبیعی (درآمدهای نفت و گاز) روی رشد اقتصادی: مطالعه موردی ایران

فراوانی منابع طبیعی میتواند تقویت کننده رشد اقتصادی باشد. با این حال، تجربه بسیاری از کشورهای غنی از نظر منابع طبیعی به شدت ناامیدکننده بوده است. اقتصادهای نفتی در چند دهه اخیر با وجود کسب درآمدهای ارزی فراوان از رشد اقتصادی کند، با نوسان و در مواردی منفی برخوردار بوده اند. لذا در این پژوهش، تاثیر درآمدهای نفتی به عنوان شاخصی برای وفور منابع طبیعی ایران بر روی رشد اقتصادی در بازه زمانی ۱۳۵۲ - ۱۳۹۷ با استفاده از تکنیک هم انباشتگی جوهانسن-جوسیلیوس و تصحیح خطای برداری (VECM) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان میدهد که درآمدهای صادارتی نفت و گاز در بلندمدت دارای تاثیر منفی و معنیدار ۱۱)ـ(-۰ بر روی رشد اقتصادی ایران در طول دوره مورد بررسی دارد و رابطه مبادله پایاپا و نرخ ارز واقعی تاثیر منفی و سرمایه گذاری فیزیکی و سرمایه انسانی تاثیر مثبتی بر روی رشد اقتصادی داشتند. همچنین ضریب تصحیح خطای برداری((ECT نشاندهنده این مطلب است که تعدیل خطای کوتاهمدت به سمت رابطهی تعادلی بلندمدت تقریبا کند انجام میگیرد. با توجه به نتایج بدست آمده وجود بیماری هلندی در اقتصاد ایران تایید میشود.

Keywords:

بیماری هلندی , درآمدهای نفتی , رشد اقتصادی , مدل تصحیح خطای برداری , نرخ ارز واقعی