شناسایی ترکیبات تشکیل دهنده اسانس و بررسی ساختارهای ترشحی گیاه زیره (Bunium rectangulum Boiss. & Hausskn)

          جنس Bunium با نام فارسی زیره در ایران ۱۴ گونه دارد. گونه Bunium rectangulum از دامنه کوه های جنوب غرب شهرستان خرم آباد با مختصات ۳۳٫۴۸ شمالی و ۴۸٫۳۵ درجه شرقی جمع آوری گردید و پس از خشک کردن گیاه در سایه، اسانس گیری از بخش های هوایی آن شامل ساقه، برگ و میوه با روش تقطیر با آب انجام شد. شناسایی ترکیبات موجود در اسانس به وسیله کروماتوگراف گازی (GC) و کروماتوگراف گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) صورت گرفت. مطالعات آناتومیکی ساقه نیز توسط روش رنگ آمیزی مضاعف با استفاده از دو رنگ سبز متیل و قهوه ای بیسمارک صورت گرفت. آنالیز اسانس B. rectangulum منجر به شناسایی ۲۴ ترکیب شد که ۵/۹۴ درصد درصد از کل اسانس را شامل می شود. نتایج این بررسی نشان دادکه دیل آپیول (۰۸/۸۳ درصد)، گاما- المن (۶۱/۴ درصد) و کاریوفیلن اکسید (۷۳/۱ درصد) مهمترین ترکیبات تشکیل دهنده اسانس را شامل می شوند. دیل آپیول موجود در این اسانس این گیاه به عنوان یک عامل بازدارنده تولید آفلاتوکسین شناخته شده است. از طرف دیگر بررسی های آناتومیکی نیز نشان داد که کانال های ترشحی به تعداد ۴۲ عدد در پوست، بین دستجات آوندی و مغز ساقه به ویژه در مناطقی که بافت های کلانشیمی زیاد است، وجود دارد.

Keywords:

سانس , آناتومی , ساختارهای ترشح کننده , Bunium rectangulum