روایت «ما منا الا مقتول او مسموم» در ترازوی نقد

یکی از روایاتی که در منابع سیره، تراجم و تاریخ امامیه بارها بدان اشاره و استناد شده، روایت «ما منا الا مقتول او مسموم» است. بر پایه این روایت، به شهادت همه امامان معصوم - حتی امامانی که شاهد تاریخی محکمی بر شهادتشان وجود ندارد - حکم شده است؛ در حالی که این روایت تاکنون از مسیر مداقه های سندی و متنی نگذشته و ارزیابی های معمول فنی در متن و مدلول آن صورت نگرفته است. این مقاله، ضمن ارزیابی درجه اتقان روایت فوق، میزان مدخلیت آن در اثبات شهادت امامان دوازده گانه را مورد مطالعه قرار داده است. یافته ها حاکی از آن است که این روایت، با وجود برخی اشکالات در بعضی از اسنادش، سندهای بی عیبی نیز دارد و گذشته از این، از نظر متنی نیز چندان غریب نمی نماید و تمامی اشکالات وارد بر متن آن، قابل پاسخگویی است، اما این روایت به تنهایی در اثبات مساله شهادت جمیع ائمه: کافی نیست.

Keywords:

فقه الحدیث , ارزیابی سندی , ارزیابی متنی , ما منا الا مقتول او مسموم , شهادت امامان , مسمومیت امامان