نقد و بررسی فصل پنجم از کتاب جامع «زبان ها و زبان شناسی آسیای غربی: رویکردی منطقه ای» (The Languages and Linguistics of Western Asia: An Areal Perspective) با عنوان «منطقه کاسپین و جنوب آذربایجان: کاسپین و تاتی»

هدف از پژوهش حاضر نقد و بررسی پژوهشی با عنوان «منطقه کاسپین و جنوب آذربایجان: کاسپین و تاتی» نوشتهی دونالد ال. استیلو (۲۰۱۹) میباشد. این پژوهش که در قالب فصل پنجم از کتاب «زبانها و زبانشناسی آسیای غربی: رویکردی منطقهای»  سازماندهی شده است، خود شامل ۱۰ بخش و زیربخشهایی متعدد است. از لحاظ نظری و روششناسی، این پژوهش بر مبنای زبانشناسی منطقهای (areal linguistics) و ردهشناسی منطقهای (areal typology) بوده و به بررسی ویژگیهای جغرافیایی، واژگانی، دستوری و آوایی دو خانوادهی زبانی ایرانی شمال غربی یعنی کاسپین و تاتی میپردازد که در مناطق جغرافیایی جنوب و غرب دریای خزر تکلم میشوند. در تقسیمبندی ارائه شده در زبانهای کاسپین و تاتی، استیلو دستهبندی جدیدی را با عنوان «تاتیمانندها» (Tatoid) نیز معرفی میکند که شامل گونههای «رودباری» و «طالقانی» میباشد. از نظر استیلو علت این طبقه بندی خاص، آن است که این دو گونه در اصل زبانهای تاتی بودند که به دلیل تاثیرات شدید کاسپین و فارسی، تمامی ویژگیهای ساختاری تاتی را از دست دادهاند. از اهم نتایج این پژوهش می توان دستهبندی جدید فوق را که استیلو برای نخستین بار در این اثر معرفی کرده برشمرد. علاوه بر آن، تعیین مرزهای همگویی گروههای تاتی و کاسپین که تقریبا با مرزهای جغرافیایی ایران و همسایگان شمالیاش انطباق نسبی یافته است کاری نو در زبان شناسی منطقهای به شمار می رود.

Keywords:

رده شناسی منطقه ای , چیدمان واژی-نحوی , تاتیمانندها , زبان های کاسپین , زبان های تاتی