وقف و جایگاه آن در آیات و روایات

اسلام به گونه ای اساسی و ریشه ای تمام نیازهای جامعه و پیرامون خود را بررسی کرده و راه حل آن ها را هم ارائه نموده است که ضامن گسترش عدالت و مساوات است. از سنت های حسنه ای که دین مبین اسلام در جهت جبران کاستی ها، محرومیت ها، زدودن هاله های نومیدی، از بین بردن تبعیض ها، رفع فواصل فاحش طبقاتی و مهمتر از همه استقرار نظامی متعادل بر اساس عدل و قسط در جامعه ارائه داشته «وقف» است. از طرفی میل به جاودانگی در سرشت بشر به صورت خدادادی نهفته است و آدمی همواره برای جاودانه زیستن و نیکوکار شدن کوشیده است. یکی از اموری که می تواند تا حدودی پاسخ گوی این خواسته درونی انسان باشد. یادگاری ماندگار و صدقه ای جاوید همچون وقف است، و قطعا وقف در گذشته های بسیار دور و در تمدن های کهن ریشه دارد. با این وجود از بابت اهمیت این موضوع باید به بررسی دقیق پیشینه وقف در اسلام، ابعاد و کارکردهای مختلف آن پرداخته شود که دیدگاه قرآن و روایات معصومین همچنین اندیشه بزرگان اسلام همچون امام خمینی (ره) نیز در این بررسی حائز اهمیت است. کارکردهای وقف را می توان در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی برشمرد. آبادی شهرها و روستاها، احداث مراکز بهداشت، احداث آبنیه فرهنگی، گسترش دانش و فنون گوناگون، ایجاد عدالت اجتماعی، تقویت روحیه اجتماعی، تقویت و توسعه برنامه های مذهبی و احیا و ترویج ارزش های انقلابی و اسلامی همه تنها بخشی از کارکردهای مهم و تاثیرگذار این سنت حسنه می باشد. در مقاله حاضر به بررسی وقف و جایگاه آن در آیات و روایات پرداخته می شود.

Keywords:

وقف , جایگاه , آیات , روایات