ارتباط رخساره های رسوبی با گسترش فرآیندهای دیاژنزی و کیفیت مخزنی بخش بالایی سازند سروک در یکی از میادین بزرگ نفتی، جنوب غربی ایران

  سازند سروک به سن کرتاسه (آلبین-تورونین)، در میدان نفتی آزادگان در جنوب غرب ایران از توالی ضخیمی از نهشته های کربناته تشکیل شده است. تلفیق مطالعات ماکرو- میکروسکوپی با نشانگرهای لرزه ای نشان می دهد که افق مخزنی بخش بالایی سازند سروک در میدان مورد مطالعه از ۴ رخساره رسوبی تشکیل شده است. این رخساره ها که شامل (۱) وکستون تا پکستون الیگوستجینیددار، (۲) پکستون تا وکستون بایوکلاستی/اکینوئیدی ، (۳) باندستون بایوکلاستی/رودیستی و (۴) نهشته های کربناته پرکننده کانال می باشند، به ترتیب، در بخش عمیق دریای باز، بخش کم عمق دریای باز، برآمدگی یا سد کربناته و کانال نهشته شده اند. مقایسه رخساره های مذکور با نهشته های کربناته مشابه در نقاط دیگر نشان دهنده رسوبگذاری در یک رمپ کربناته می باشد. خارج شدن بخشی از پلاتفرم کربناته سازند سروک در اواخر سنومانین سبب گسترش نهشته های کربناته کانالی در منطقه مورد مطالعه شده است. کیفیت مخزنی بخش بالایی سازند سروک ارتباط نزدیکی با رخساره های رسوبی دارد به نحوی که عوامل دیاژنزی موثر بر تخلخل و تراوایی سازند نیز توسط رخساره کنترل شده است. رخساره های گل- پشتیبان بخش عمیق دریای باز (رخساره ۱) به دلیل دانه ریز بودن و عدم تاثیر فرآیندهای دیاژنزی از تخلخل و تراوایی پائینی برخوردارند. در حالیکه رخساره های دانه–پشتیبان بخش های کم عمق تر دریای باز و برآمدگی های کربناته (رخساره های ۲ و ۳) بدلیل وجود فضاهای خالی بین دانه ای اولیه و تاثیر انحلال از کیفیت مخزنی نسبتا" بالایی برخوردارند. این مطالعه بر فرآیندهای دیاژنزی که توسط رخساره های رسوبی کنترل شده و همچنین اهمیت آنها در پیش بینی بهتر توزیع تخلخل و تراوایی در مخازن هیدروکربوری اکتشافی و ازدیاد برداشت تاکید دارد. بنابراین بهتر است چنین مطالعه ای  در سایر میادین نفتی و گازی و حوضه های رسوبی بکار گرفته شود.  

Keywords:

رخساره , دیاژنز , کیفیت مخزنی , کانال پر شده با کربنات , سروک , آزادگان