استفاده از روش نوین الکترومغناطیس برای تعیین و ارزیابی سطح آب زیرزمینی در شرایط مزرعه

استفاده از پیزومترها برای تشخیص جهت جریان، تعیین فشار آب در لایه­های مختلف و طراحی سیستم زهکش زیرزمینی، بسیار زمان بر و پرهزینه هستند. لذا برای افزایش سرعت، دقت و کاهش هزینههای مطالعاتی در بررسی جریان آب زیرزمینی، روش های مختلف اکتشافی ژئوفیزیک می توانند مفید باشند. در این تحقیق برای تعیین سطح آب بین دو زهکش زیرزمینی، از دستگاه الکترومغناطیس اختراع شده (به شماره اختراع ۵۸۸۱۳ مورخ ۲۱/۲/۱۳۸۸) استفاده شد. تحقیقات در مزرعه شالیزاری دارای زهکش های زیرزمینی واقع در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در دو دوره خشک (مرداد ماه) و تر (خرداد ماه) سال ۱۳۹۳ انجام شد. این مزرعه دارای سه سیستم زهکشی با اعماق و فواصل مختلف می­باشد که هر سیستم زهکشی دارای ۹ چاهک مشاهده­ای با عمق ۱ متر و ۹ پیزومتر با اعماق بین ۲/۰ الی ۵ متر بودند. نتایج سطح ایستابی بدست آمده از این دستگاه با داده­های حاصل از پیزومترها و چاهک­های مشاهده­ای با استفاده از آزمون t ارزیابی شد. مقایسه اطلاعات سطح ایستابی نشان داد که تفاوت آماری معنی­داری بین داده­های روش الکترومغناطیس با روش پیزومتری یا چاهک وجود نداشته است. حداکثر درصد خطای روش الکترومغناطیس نسبت به مقادیر اندازه­گیری شده در پیزومتر و چاهک به ترتیب ۱۱ و ۱۳ درصد بود. بنابراین می­توان از خروجی این دستگاه، در تهیه داده­های مورد نیاز برای طراحی و ارزیابی زهکش های زیرزمینی و گسترش اطلاعات نقطه­ای استفاده کرد که منجر به کاهش هزینه و زمان مطالعات و همچنین حداقل­سازی اثرگذاری ناهمگنی لایه­های زیرسطحی در طراحی و مدل­سازی زهکش های زیرزمینی می­شود.

Keywords:

پیزومتر , چاهک مشاهده ای , دستگاه الکترومغناطیس , سطح آب , آزمون t-test