استفاده از دو شاخص SPImod و SDImod به منظور بررسی تطبیقی خشکسالی هواشناسی و هیدرولوژیکی در حوضه آبریز تجن

خشکسالی یک رخداد طبیعی تکرارشونده و موقتی است که ناشی از کاهش بارندگی نسبت به میانگین بلندمدت آن میباشد که میتواند در هر اقلیمی رخ دهد و از وقایع مخرب طبیعی است که بیشترین صدمات را به منابع آبی وارد مینماید. در پژوهش حاضر، از شاخص های اصلاح شده بارندگی استاندارد (SPImod) و خشکسالی جریانات رودخانهای (SDImod) جهت ارزیابی و تحلیل زمانی وقوع خشکسالیها استفاده شده است. برای این منظور از آمار ۱۵ ایستگاه بارانسنجی و ۴ ایستگاه هیدرومتری در حوضه آبریز تجن استفاده شد و شاخصها در شش بازه زمانی کوتاهمدت (یک و سهماهه)، میانمدت (شش و نهماهه) و بلندمدت (۱۲ و ۲۴ماهه) در نرمافزار MATLAB محاسبه شد. در بخشی از تحقیق برای آگاهی از تاخیر جریانها نسبت به بارشها در حالت واقعی، ضریب همبستگی پیرسون بین بارش و دبی جریان با تاخیرهای زمانی مختلف محاسبه شد. سپس مقادیر شاخص اصلاح شده خشکسالی جریانات رودخانه ای (SDImod) با سریهای زمانی شاخص اصلاح شده بارندگی استاندارد (SPImod) در بازههای زمانی مختلف به روش همبستگی پیرسون در کل حوضه و همچنین به تفکیک زیر حوضهها بررسی شد. نتایج همبستگی بالا در سطح ۹۹ درصد معنیدار را در رابطه زمانی وقوع خشکسالی هواشناسی و هیدرلوژیکی با یکدیگر نشان داد و این همبستگی در حوضه آبریز تجن در گام زمانی ۹ ماهه حداکثر است. همچنین وقوع خشکسالی هواشناسی در منطقه مورد مطالعه، اثر خود را در همان ماه و با تاخیرهای ۱تا ۷ ماهه روی منابع آب سطحی نشان داد.

استفاده از دو شاخص SPImod و SDImod به منظور بررسی تطبیقی خشکسالی هواشناسی و هیدرولوژیکی در حوضه آبریز تجن Keywords:

حوضه آبریز تجن , شاخص اصلاح شده بارندگی استاندارد , شاخص خشکسالی جریانات رودخانه ای , همبستگی پیرسون