تبیین جامعه­شناختی تاثیر تصاویر رسانه­ای بر تصویر بدن و عزت نفس با تاکید بر نقش خودطرحواره ظاهر (مطالعه موردی: دانشجویان دختر خوابگاه دانشگاه اصفهان)

            دنیای امروز که با نام­ "عصر ارتباطات" شناخته می­شود؛ دنیایی است که رسانه در تمام ابعاد و وجوه زندگی انسان­ها به شکل ناگزیری رسوخ یافته است. ماهواره که یکی از پیشرفته­ترین رسانه­های بصری تلقی می­شود، در طی چند سال اخیر به صورت فراگیری در دسترس عموم مردم قرارگرفته و ارزش­ها و ذائقه خانواده­های ایرانی را دگرگون کرده است. بدن از جمله موضوع هایی است که به وسیله برنامه­های ماهواره­ای در کانون توجه افراد؛ بخصوص زنان و دختران قرار گرفته است. برنامه­ها و تبلیغات ماهواره­ای و تصاویری که در آنها به نمایش در می­آید، می­تواند نگرش افراد را درباره بدن خود تغییر دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثرهای این تصاویر- که نشان دهنده زیبایی ایده­آل هستند-تصویر بدن و عزت نفس دختران صورت پذیرفت؛ در عین حال،در این پژوهش به متغیر جدیدی به نام خودطرحواره ظاهر توجه و نقش آن به عنوان متغیر تعدیل­کننده در فرآیند اثرگذاری تصاویر رسانه­ای بر تصویر بدن و عزت نفس بررسی گردید. این پژوهش که به روش آزمایش میدانی و در فضای خوابگاه­های دانشجویی انجام پذیرفت؛ دو گروه ۲۰ نفره از دانشجویان دختر خوابگاهی را به صورت تصادفی به عنوان گروه کنترل و آزمایش آزمون نمود. نتایج پژوهش پس از یک دوره ۱ ماهه آزمایش نشان داد که بین مشاهده تصاویر رسانه­ای و پایین آمدن نمره تصویر بدنی و خود طرحواره ظاهر رابطه معنادار وجود دارد، میان نمره تصویر بدنی و نمره خودطرحواره ظاهر رابطه معکوس و معنادار وجود دارد، خودطرحواره ظاهر در فرایند اثرگذاری تصاویر رسانه­ای بر تصویر بدن اثر تعدیل کنندگی دارد و عزت نفس به عنوان سازه­ای که ارزیابی­ کننده ارزشمندی و توانمندی فرد است، در این فرآیند دستخوش تغییر نمی­گردد.   

Keywords:

تصاویر رسانه­ای , تصویر بدن , عزت ­نفس , خودطرحواره ظاهر , متغیر تعدیل­کننده