کارکردها و حوزه اختیارات مجلس بهشت آیین (مجمع عالی رجال دربار صفوی)
Publish place: Historical Sciences Studies، Vol: 11، Issue: 2
Publish Year: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 243
This Paper With 20 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JHSS-11-2_012
تاریخ نمایه سازی: 26 اردیبهشت 1400
Abstract:
نظام سیاسی صفویه مانند بسیاری از نظام های حکومتی خاندانی در تاریخ ایران از نوع پدرمیراثی-دیوان سالارانه به شمارمی رود؛ زیرا هم دارای وجه پدرمیراثی و هم دارای وجه دیوان سالارانه است. اگرچه در نگاه نخست، چنین نظام های سلطنتی بیش از هرچیز از نوع سلطنت مطلقه به نظرمی رسند که تمامی تصمیمات از بالاترین نقطه هرم قدرت سرچشمه می گیرد، اما به جهت وجود وجه دیوان سالارانه در آنها، گروه ها یا مجالس مشورتی نیز مجال بروز می یابند. درحقیقت گرچه در ظاهر، این هرم قدرت است که تعیین کننده همه چیز است، اما در لایه های درونی نظام تصمیم گیری، با نهادهایی تصمیم ساز روبه رو می شویم که تصمیمات از آنها سرچشمه می گیرد و پس از طی روندهای معمول تایید و تصحیح در نظام های دیوان سالاری، از ناحیه راس هرم قدرت یا صاحب منصبان عالی رتبه صادر می شود؛ ازاین رو باتوجه به بسامد فراوان به کارگیری اصطلاح «مجلس بهشت آیین» در متون تاریخی عصر صفوی و تعدد کاربرد این اصطلاح که در منابع این دوره تاریخی برای نامیدن نوع خاصی از گردهمایی های درباری به کاررفته است، به نظرمی رسد شواهد اولیه مبنی بر وجود مجلسی مشورتی یا مجمع درباری در قالب این گردهمایی وجود دارد. در این مقاله بر آنیم تا در ابتدا با کنار هم نهادن بخشی از شواهد و مستندات تاریخی، وجود نوعی از مجالس مشورتی درباری را در قالب مجلس بهشت آیین در دوره صفوی نشان دهیم و سپس با استفاده از روایت ها و گزارش های تاریخی، تصویر روشنی از جایگاه و کارکردهای آن در نظام تصمیم گیری دربار صفوی ترسیم کنیم.
Keywords:
Authors
علی مشهدی رفیع
دانشجوی دکتری ایران شناسی بنیاد ایران شناسی دانشگاه شهید بهشتی
محمدباقر وثوقی
استاد گروه تاریخ دانشگاه تهران
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :