تاثیر بعضی از عناصر غذایی پرمصرف و کم مصرف بر عملکرد دانه، میزان روغن و سایر صفات زراعی دو رقم کلزا ( Brassica napus L.) در اصفهان

به منظور بررسی اثر جداگانه و توام عناصر غذایی  Zn، Fe، K، P، Nو Mn بر عملکرد دانه و دیگر صفات زراعی کلزا  (.Brassica napus L)، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی اصفهان در سال ۱۳۸۵ اجرا گردید. در این آزمایش که به صورت کرت های خرد شده انجام شد، تاثیر یازده تیمار کودی به عنوان فاکتور اصلی بر صفات زراعی دو رقم کلزا شامل اکاپی و زرفام به عنوان فاکتور فرعی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار بررسی شد. نتایج نشان داد که هیچ کدام از تیمارهای کودی تاثیر معنی داری را بر تعداد روز تا رسیدگی نداشتند. استفاده از Fe + NPK به طور معنی داری موجب افزایش ارتفاع بوته درهر دو رقم گردید. اثر تیمارهای کودی بر تعداد غلاف در بوته و تعداد دانه در غلاف معنی دار نبود. تیمار های کودی NP، عملکرد دانه گردید. براساس متوسط دو رقم، استفاده از نیتروژن موجب افزایش معنی دار درصد روغن دانه شد ولی اثر متقابل معنی دار بین ارقام و تیمارهای کودی نشان داد که استفاده از K و NP موجب کاهش معنی دار درصد روغن در رقم زرفام گردید.تیمارهای کودی  NPK،  NوNPK + Fe تاثیر بیشتری را بر درصد روغن دانه و عملکرد روغن داشتند، به طوری که میانگین درصد روغن دانه و عملکرد روغن در تیمارهای شاهدNPK، N و NPK + Fe به ترتیب برابر ۷/ ۳۹، ۷/۴۱، ۴/۳۹ و ۸/۳۹ درصد و ۱/۶۸۱، ۴/۸۱۶، ۲/۷۳۰ و ۳/۹۸۳ کیلوگرم در هکتار بود که نشان می دهد استفاده از N و Fe موجب افزایش عملکرد دانه و روغن در هر دو رقم شده است. استفاده از کودهای دارای Zn و Mn نیز اثر معنی داری را بر عملکرد و میزان روغن دانه نداشت. در این مطالعه تغییرات عملکرد دانه و روغن اساسا و به ترتیب ناشی از تغییرات تعداد غلاف در بوته و عملکرد دانه بود. به طور کلی به نظر می رسد استفاده از N و Fe در شرایط اقلیمی و خاکی مشابه با این منطقه می تواند از لحاظ اقتصادی دارای اهمیت و موجب افزایش عملکرد دانه و روغن در کلزا شود.

Keywords:

Rapeseed , Nutrient elements , Seed yield , Oil content. , کلزا , عناصر غذایی , عملکرد دانه , روغن دانه