وراثت پذیری و ارتباط بین صفات مرتبط با کیفیت دانه گندم دوروم با استفاده از یک جمعیت لاین های خالص نوترکیب

ویژگی های مرتبط با کیفیت دانه نقش مهمی در تولید گندم دوروم ایفا می کنند. به منظور برآورد وراثت پذیری میزان پروتئین، سمولینا، عدد زلنی، سختی دانه، حجم رسوب SDS، میزان گلوتن تر و خشک و شاخص گلوتن و هم چنین ارتباط بین آنها در گندم دوروم، یک جمعیت لاین های خالص نوترکیب شامل ۹۴ لاین (F۱۰)، دو والد (Ac. Navigator و G۹۵۸۰B-FE۱C) و چهار رقم (دیپر، پریون و PI۱۰۲۳۵ و توده محلی اجر) به عنوان شاهد در یک طرح لاتیس سه گانه در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهرکرد ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که توزیع فراوانی برای شاخص گلوتن، تقریبا دونمایی و برای سایر صفات، نرمال بود، که به ترتیب حاکی از کنترل دوژنی و توارث کمی این صفات در جمعیت مذکور می باشد. تفکیک متجاوز برای اغلب صفات مشاهده گردید. وراثت پذیری میزان پروتئین، سختی دانه، حجم رسوب SDS و میزان سمولینا دارای مقدار کم در دامنه ۴/۱۱ تا ۷/۲۴ درصد، برای گلوتن تر و خشک و عدد زلنی دارای مقادیر متوسط به ترتیب به میزان ۴۵، ۲/۳۶ و ۱/۳۷ درصد و برای شاخص گلوتن دارای مقدار زیاد (۶/۷۶ درصد) بود. ضریب همبستگی ژنتیکی میزان پروتئین با عدد زلنی، ۹۸/۰r= بود که حاکی از مناسب بودن این صفت برای سنجش میزان پروتئین است. نتایج تجزیه ضرایب مسیر برای مقدار سمولینا، به عنوان مهم ترین ویژگی در تولید پاستا، بر مبنای ضرایب همبستگی ژنتیکی نشان داد که عدد زلنی با بیشترین اثر مستقیم با علامت منفی و میزان پروتئین با بیشترین اثر مثبت، در توجیه این صفت از اهمیت زیادی برخوردارند.

Keywords:

Sediment volume , Gluten , Semolina , Organic agriculture. , حجم رسوب , گلوتن , سمولینا , کشاورزی ارگانیک