کتاب شهرهای جدید (۸) نسل نخست شهرهای جدید ایران

مفهوم شهرهای جدید، در ابتدای امر، در تجربه جهانی و نیز در شرایط ایران، به عنوان راه حلی در مقابل شهرسازی شتابان مد نظر قرار گرفت. بسیاری از شهرهای جدید با چال ش های کم وبیش مشترکی در حوزه هایی چون کیفیت زندگی، تراکم ترافیکی، ابعاد هویتی، ناپایداری محیطی ، تغییرات اقلیمی و از این قبیل مواجه شده اند. در طول دهه های گذشته، شهرهای جدید در کشورهای در حال توسعه گسترش یافته است و دولت های بیشتری این سیاست را به عنوان را هحلی برای اسکان جمعیت در حال رشد که گاه از نواحی روستایی به نواحی شهری مهاجرت می کنند و نیز تمرکززدایی از مادرشهرهای موجود، که به سبب عملکردهای شهری و تسهیلات اشتغال موجود با مشکل مواجه شد هاند، به کار برده اند. بررسی ها نشان م یدهد ، علی رغم تصریح قانونی در خصوص توسعه شهرهای جدید و توفیقات حاص لشده، ایده توسعه شهرهای جدید به سبب مسائل مشترکی چون ایراد در مکان گزینی و موقعیت برخی شهرها، نبود سامانه حمل ونقل عمومی کارا، ایمن، سریع و ارزان، کمبود خدمات ، ضعف در جذب جمعیت هدف، جدایی گزینی و به حاشیه رانده شدن گرو ههای جمعیتی با انتقاداتی نیز مواجه بوده و بدین ترتیب همواره حامیان و مخالفان خود را داشته است. در شرایط کنونی، شهرهای جدید ایران بعد از گذشت سه دهه و تکمیل بخش مهمی از عملیات اجرایی شهرها و شتاب جمعیت پذیری ناشی از اجرای طرح مسکن مهر، در مقطع تاریخی مهمی قرار دارند که بازاندیشی پیرامون آینده توسعه آنها را ضروری م یسازد. به ویژه، چالش هایی همچون فقدان طرح های کالبدی ملی منطقه ای مصوب و بهنگام یا عدم همسویی و ه مآوایی سیاست های کلان شهرسازی کشور، ضرورت تغییر نگرش مدیریتی و بینش شهرسازی در مورد شهرها ی جدید را بیش از گذشته آشکار
می سازد. از آنجا که بخش مهمی از عدم توفیق و دستیابی به اهداف شهرها ی جدید نسل اول به جنبهه ای مدیریتی و ابعاد نهادی- حقوقی، همچون فقدان حمایت ها و پشتوانه ه ای اداری- مد یریتی و سیاسی - اجرایی کافی در سطوح کلان و میانی مدیریت کشور و نبود تعریف مشخص در نظام تقس یمات سیاسی اداری برمی گردد، لزوم اتخاذ راهبرد مناسب و سیاست های مرتبط با آن به منظور تغ ییر نگاه مقطع ی، موردی و ابزاری به شهرهای جدید و تبدیل سیاست شهرهای جدید به عنوان بخشی از سیاست ملی رشد شهری و شهرنشینی ضروری است. در پایان بر خود وظیفه می دانم از همه دانشوران ارجمندی که مقالات خود را برای نشر در این ک تاب آماده نمودند، نهایت تشکر نمایم. این کتاب با مقالا تی متنوع از پژوهشگران و خبرگ ان حوزه توسع ه 
شهرهای جدید شکل گرفته است و امید است، خوانندگان، اینجانب و سایر تدوین گران را از دیدگاه های سازنده خود بهره مند سازند.