تاثیر عناصر بهسازدر بهبود اندیس کیفیت آلیاژ آلومینیم ۳۵۶A‎ ‎قبل و بعد از عملیات حرارتی ۶T

در این تحقیق تاثیر کلسیم، استرانسیم، منگنز و برلیم در بهسازی و بهبود اندیس کیفیت آلیاژ ۳۵۶A آلومینیم حاوی ۲/۱ درصد وزنی ناخالصی آهن، قبل و بعد از عملیات حرارتی، بررسی شده است. بر اساس نتایج حاصل شده، استرانسیم و کلسیم موجب بهسازی ذرات سیلیسیم یوتکتیک و کاهش ابعاد ترکیبات مخرب β-Al۵FeSi می شوند به گونه ای که اندازه متوسط این فازها به ترتیب ۲۳ و ۱۸ درصد کاهش می یابد. افزودن برلیم و منگنز تاثیری بر فاز سیلیسیم یوتکتیک ندارد اما موجب جایگزینی صفحات ترد و شکننده بتا توسط ذرات آلفا (α-Fe) با مورفولوژی حروف چینی می شود. در اثر این تغییرات ریزساختاری، اندیس کیفیت آلیاژهای بهسازی شده توسط کلسیم، استرانسیم، برلیم و منگنز به ترتیب ۵۸، ۳۲، ۳۱ و ۱۷ درصد افزایش می یابد. انجام عملیات حرارتی ۶T ضمن استحکام دهی رسوبی آلیاژ، موجب بهسازی حرارتی سیلیسیم یوتکتیک و خردایش صفحات بتا می شود اما تاثیر آن در کاهش ابعاد و کسر حجمی ترکیبات آلفا کمتر است. بیشترین میزان بهبود اندیس کیفیت در نمونه بهسازی نشده با عملیات حرارتی به میزان ۳۶ درصد است. در حالی که این میزان در نمونه های بهسازی شده توسط کلسیم، استرانسیم، برلیم و منگنز به ترتیب ۶، ۱۳، ۲۱ و ۱۹ درصد است. افزایش میزان تخلخل و حضور ترکیبات نسبتا درشت آلفا در ریزساختار از جمله مهمترین عوامل موثر در کاهش نسبی اندیس کیفیت نمونه های بهسازی شده پس از عملیات حرارتی به شمار می آیند.

Keywords:

۳۵۶A , بهسازی , ترکیب بین فلزی , عناصر بهساز , اندیس کیفیت