تبیین چارچوب رقابت پذیری پایدار در راستای توسعه فضایی ناحیه اراک

امروزه مفهوم رقابت به گونه ای در جهان گسترش یافته که تمام کشورها و دولت ها در سطوح ملی و منطقهای یا محلی در جست و جوی راهی برای گسترش و اصلاح شرایط اقتصادی به نفع سرمایه گذاری هایی هستند تا رقابتپذیری را تحریک کنند. بررسی راهبردهای توسعه مناطق از طریق رقابت­پذیری بیشتر در حوزه روابط سرمایه داری تعریف می شود و کمتر نشانی از مفهوم توسعه پایدار دارد. از سوی دیگر با توجه به ارتباط پیچیده بین سیستم های محیط زیستی، اجتماعی و اقتصادی، با ورود مفهوم رقابت پذیری در فرایند توسعه، بدون توجه به سایر زیرسیستم های یادشده، زمینه افزایش آسیب های محیطی و اجتماعی در سیستم­های شهری و منطقه ای به وجود آمده و پیامدهایی را مانند توسعه ناموزون، افزایش تفاوت ها و نابرابری های اجتماعی و آلودگی های زیست­محیطی، افزایش مصرف انرژی، ترافیک و سایر مسائل اجتماعی و فرهنگی و محیطی را به همراه داشته است؛ به نحوی که هم اکنون بسیاری از کلانشهرهای دنیا و حتی ایران با این مسائل درگیر هستند. در این پژوهش با توجه به ماهیت پژوهش از روش های کتابخانه ای به منظور بررسی ادبیات نظری مرتبط با پژوهش و برای شناسایی نماگرهای مرتبط با تحلیل فضایی از روش های تحلیل محتوا استفاده شده است. در این راستا، ابتدا فعالیتهای دارای برتری رقابتی در ناحیه اراک با استفاده از روش شاخصسازی مورد تحلیل فضایی قرار گرفته و جایگاه شهرها و شهرستان‎ها بر اساس قابلیت رقابت در فعالیتهای دارای برتری رقابتی مشخص شده است. سپس با توجه به چشمانداز ترسیمشده برای ناحیه اراک، راهبردها، سیاستها و احکام فضایی پیشنهادی جهت کاربست در منطقه تدوین شدهاند.

Keywords:

Regional competitiveness , sustainability , spatial development , Arak District. , رقابت پذیری منطقه ای , پایداری , توسعه فضایی , ناحیه اراک.