باز سازی اقلیمی حوضه دشت ارژن فارس با استفاده از مطالعات رسوبشناختی

بازسازی آب و هوای دیرینه با استفاده از روش های مطالعاتی گوناگون به عنوان یکی از شاخه های علم اقلیم شناسی دارای اهمیت فراوانی است بدین منظور مغزه ای به طول ۹۶۰ سانتیمتر از تالاب دشت ارژن توسط پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی برداشته شد و مورد بررسی های رسوب­شناختی قرار گرفت. در ابتدا ضریب مغناطیسی تمامی مغزه ها براساس دستگاه سنجش ضریب مغناطیسی با فواصل یک سانتی متر اندازه گیری شد و سپس آنالیزهای پایه رسوب شناختی شامل مطالعات دانه بندی به روش لیزری و مطالعات اندازه گیری کربنات کلسیم و اندازه گیری مواد آلی صورت گرفت. در نهایت چهار نمونه گیاهی برای تعیین سن در طول مغزه انتخاب و جهت تعیین سن به آزمایشگاه کربن ۱۴ لهستان ارسال گردید  و مشخص شد مطالعه انجام گرفته حدود ۱۵۰۰۰ سال گذشته را در بر می گیرد. با کنار هم گذاشتن مجموعه داده ها می­توان ۵ دوره کلی آب و هوایی را نشان داد. در دوره اول از ۱۵ هزار سال گذشته تا حدود ۱۳ هزار سال شرایط آب و هوایی سردتر و بسیار مرطوب­تر شده که حکایت از اتمام دوره یخبندان و شروع دوران بین یخچالی دارد. در دوره دوم از ۱۳ هزار سال تا حدود ۱۱ هزار سال شرایط اقلیمی ازدوره قبل کمی گرمتر بوده است. دوره سوم از ۱۱ تا ۹ هزار سال قبل که به دلیل نوسانات زیاد، دوران گذار نامگذاری گردید. دوره چهارم از ۹ هزار سال قبل تا ۷۰۰۰ سال قبل دوران سردتری بوده است. سرانجام دوره پنجم از ۷۰۰۰ سال قبل به بعد شرایط اقلیمی الگوی امروزی را داشته وتاکنون حفظ شده است. این دوره به طور عموم دوران گرم­تر و خشک تری نسبت به گذشته بوده است.

Keywords:

Paleoclimate , sedimentology , magnetic sensibility , CaCO۳ , TOC , دیرینه شناسی اقلیمی , تالاب دشت ارژن , کربنات کلسیم , مغناطیس سنجی , دانه بندی لیزری , تغییرات آب و هوایی