برهمکنش تاریخ کاشت و رقم بر صفات زراعی و وقوع بیماری بلاست در کشت مجدد برنج (Oryza sativa L.)

طی سال های اخیر، سیستم دوبارکشت برنج در سال، یا اصطلاحا کشت مجدد، در حوضه آبریز هراز گسترش یافته است. جهت تعیین اثر برهمکنش رقم و تاریخ کاشت بر شاخص‎های رشد، عملکرد، اجزای عملکرد و درصد بیماری بلاست در ارقام برنج طارم محلی، بینام و کوهسار در کشت مجدد، یک آزمایش مزرعه‎ای در معاونت موسسه تحقیقات برنج کشور در مازندران (آمل) در سال‎های زراعی ۱۳۹۴ و ۱۳۹۶ اجرا شد. در این آزمایش که به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد، تاریخ نشاکاری در سه سطح دو، ۱۲ و ۲۲ مرداد ماه به عنوان پلات اصلی و ارقام طارم محلی، بینام و کوهسار به عنوان پلات فرعی بودند. ابعاد کرت ها سه×چهار متر، فاصله کاشت ۲۰×۲۰ سانتی‎متر و در هر کپه دو الی سه گیاهچه نشا گردید. صفات زراعی در سه مرحله رشدی حداکثر پنجه زنی، گلدهی و رسیدن فیزیولوژیکی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که ارتفاع بوته متاثر از تاریخ کاشت نبود، ولی تعداد خوشه در کپه در تاریخ کاشت سوم بیشتر بود. قرائت کلروفیل‎متر متاثر از رقم بود و رقم کوهسار بیشترین مقدار را در هر سه تاریخ کاشت داشت. بیشترین سرعت رشد محصول و جذب خالص در تاریخ کاشت سوم برای رقم کوهسار در مرحله گلدهی حاصل شد. بیشترین عملکرد در تاریخ کاشت دوم و برای ارقام بینام و کوهسار حاصل شد. افزایش عملکرد رقم کوهسار ناشی از وزن هزار دانه بالاتر و شاخص برداشت بیشتر نسبت به رقم طارم محلی بود. بنابراین بهترین تاریخ کاشت برای کشت مجدد برنج در حوضه آبریز هراز، دو تا ۱۲ مرداد ماه پیشنهاد می شود.

Keywords:

واژه‎های کلیدی: شاخص برداشت , سرعت جذب خالص , عملکرد برنج