عوامل کلان تاثیر گذار بر نظام نوآوری فناورانه فتوولتائیک در ایران: رویکرد مدلسازی ساختاری - تفسیری

نظام نوآوری فناورانه و رویکرد چند سطحی به عنوان ابزارهایی نظام مند جهت ارزیابی مشکلات توسعه فناوری­ها و مطالعه تغییرات فناورانه مورد توجه قرار گرفته­اند. مفهوم نظام نوآوری فناورانه به­دلیل درون­نگر بودن و عدم توجه کافی به عوامل کلان همواره توسط محققان مورد نقد قرار گرفته است. رویکرد چند سطحی به عنوان یک مفهوم تکمیل کننده که قابلیت بررسی عوامل کلان را دارد، مورد توجه قرار گرفته است. هدف این مقاله، شناسایی و اولویت بندی عوامل کلان تاثیرگذار بر نظام نوآوری فناورانه با استناد به رویکرد چند سطحی  و بررسی چگونگی تاثیرگذاری آن­ها است. از این رو پس از شناسایی عوامل زمینه­ای کلان تاثیرگذار بر نظام نوآوری، اهمیت هر یک از آن­ها با بررسی تجربی این عوامل در نظام نوآوری فناورانه فتوولتائیک در ایران، با استفاده از روش های مدل­سازی ساختاری-تفسیری ISM و روش MICMAC مشخص شده است. نتایج نشان می­دهد که سیاست­های دولت، بحران نفتی، رشد و رکود اقتصادی به ترتیب به عنوان اصلی­ترین عوامل زمینه­ای تاثیرگذار بر نظام نوآوری فناورانه فتوولتائیک ایران همچنین و همچنین هدفمندی یارانه­ها، عوامل جغرافیایی و تحریم­های اقتصادی کمترین تاثیر را در نظام نوآوری فناورانه دارند.

Keywords:

Technological innovation system , Multilevel perspective , Interpretive Structural Modelling , Photovoltaics , نظام نوآوری فناورانه , رویکرد چند سطحی , مدلسازی ساختاری-تفسیری , فتوولتائیک