مطالعه و بازخوانی اسطوره آتش و سیاوش در نگاره های دیواری پنجکنت سمرقند

شاهنامه حکیم ابوالقاسم فردوسی، در میان میراث گران بهای ادبیات فارسی جایگاهی ویژه و مختص به خود دارد که درطول سال های متمادی همواره مورد توجه سلاطین و حکام بوده است و داستان های آن، بیش از هر اثر ادبی دیگر در ایرانبه تصویر درآمده است. محتوای این داستانها، روح جوانمردی و غیرت ملی و دینی ایرانیان را مورد ستایش قرار میدهددر میان داستان ها و روایات بسیار شاهنامه، داستان سیاوش، به دلیل دارا بودن ارزشهای حماسی، پهلوانی و اخلاقی، موردتوجه ویژه قرار گرفته است. نگارگران و نقاشان ایرانی همواره درصدد به تصویرکشیدن محتوا و تاویل عارفانه از اینداستان بوده و آنرا با تکنیک های متفاوت در مکاتب مختلف مصور کرده اند. برای همین جهت آشکار شدن معانی مستتردر این تصاویر باید به کمک نشانه ها دست به تاویل و تفسیر زد تا به زوایای پنهان این نگاره ها پی برد. این داستانهمواره مورد توجه هنرمندان نقاش بوده و در آثار مختلف هنری به تصویر درآمده است. حاکمان سغد نیز این داستان رامورد توجه قرار داده و آنرا به تصویر کشیده اند. نقاشی دیواری زیبایی که روایت اتش و سیاوش را به بینندگان خود عرضهمی کند بر روی کاخ های سغد نقش بسته است. این پژوهش درصدد مطالعه و بررسی رابطه بین فرم و محتوای این نقاشیزیبا می باشد. روش گردآوری داده ها در این مقاله، مطالعات کتابخانه ای بوده و روش پژوهش بصورت توصیفی و تحلیلیاست. سوالات این پژوهش این است : ۱- در ساختار و ترکیب بندی تزئینات نقاشی های دیواری سغدیا از کدام عناصر وکیفیات بصری (دانش فنی) استفاده شده است و فنون ارتباط بصری مرتبط با نگاره سیاوش چگونه است؟ ۳- رابطه معناییبین فرم و محتوای اسطوره آتش در نگاره سیاوش کدام است؟ اهداف پژوهش: ۱- بررسی ساختار بصری و تجسمینقاشی دیواری نگاره سیاوش ۳- تحلیل رابطه بین فرم و محتوای اسطوره آتش در نگاره سیاوش

Keywords:

پنجکنت , نقاشی دیواری سیاوش , آتش , فرم و محتوا