طلائع المقارنه فی الادب العربی الحدیث در ترازوی نقد

ادبیات تطبیقی از شاخه های نقد ادبی است. همه آثاری را که تاکنون در این عرصه منتشر شده است می­ توان به­طور کلی به چهار دسته تقسیم کرد: دسته نخست، آثاری که مربوط به نظریه پردازی در این عرصه است؛ دسته دوم، آثاری است که نگارنده عملا به تطبیق بین مباحثی در ادبیات زبانی با زبان دیگر می­پردازد؛ و دسته سوم، آثاری است که پژوهشگر اثر خویش را آمیخته­ای از دو نوع پیش تنظیم می­کند، یعنی کتاب او شامل بخش نظریه­ پردازی و بخش تطبیق است؛ دسته چهارم آثاری است که نگارنده براساس پژوهش­های خویش، با طرح ادبایی و آثاری از آنان، گزارش مبسوطی ارائه می­دهد و درمورد محتوای هرکدام نقد و نظر دارد. کتاب عصام بهی، از نوع چهارم است. در این نوشتار نگارنده این سطور، برای نقد و بررسی این کتاب، پس از بررسی ساختاری و محتوایی و توجه به اصطلاحات تخصصی موجود، بررسی تناسب اثر با اهداف نگارنده و تناسب محتوا با عنوان و فهرست و تناسب کتاب با تدریس در دانشگاه و روزآمدی اطلاعات و ارجاع به منابع معتبر و سنجش کتاب از حیث نوآوری و امانت­داری نگارنده آن و یافتن ویژگی های برتر و کاستی ها، مطالبی ارائه داده است. از نتیجه این پژوهش برمی آید که پس از عملی ساختن پیشنهادها و اصلاحات لازم، با توجه به ساختار و نگرش دقیق به پیشگامان عرصه ادبیات تطبیقی و تمییز بین موازنه و مقارنه، این اثر به­منزله یک منبع کمک­درسی در دوره های تحصیلات تکمیلی در درس نقد ادبی مفید است.

Keywords:

ادبیات عربی معاصر , ادبیات تطبیقی , عصام بهی